Bij de behandeling van wonden is het belangrijk dat u de wond hygiënisch verzorgt en dat u zich goed aan de leefregels houdt.
Wat is een wond?
Een wond is een verbreking van de huid en/of van het onderliggende weefsel. Wonden die niet uit zichzelf genezen hebben een wondbehandeling nodig. Die behandeling zorgt ervoor dat de wond zo goed mogelijk kan genezen. Een wond kan pijn doen. Als dit het geval is, geef dit dan door aan uw behandeld arts. U kunt dan pijnmedicatie krijgen.
Verbandmateriaal
Door verbandmateriaal aan te brengen op de wond stimuleren we het lichaam om de wond beter te laten genezen. Het verbandmateriaal zorgt ervoor dat een nieuwe huidlaag vanaf de wondranden over de wond heen gaat groeien. Een open wond heeft tijd nodig om volledig te genezen. Dek dus te allen tijde een wond af en laat deze niet aan de lucht drogen.
Wondverzorging
Reinigen wond
Bij het wisselen van het verband is het aan te raden om de wond schoon te maken. Dit kan onder de kraan of de douche. Als u gaat douchen verwijdert u het verband pas als u klaar bent met shampoo en zeep. Er mogen geen zeepresten in komen. Aan het eind van de douchebeurt spoelt u de wond goed uit. Daarna dept u de wond en de wondranden zorgvuldig droog met gazen.
Hygiëne
Een goede hygiëne is noodzakelijk bij het verzorgen van uw wond. Hiermee voorkomt u (nieuwe) infecties. Het is van groot belang dat uw handen schoon zijn tijdens de wondverzorging. En ook dat u dit in een schone omgeving doet. Hieronder leest u de belangrijkste aandachtspunten:
-
Was uw handen tevoren met water en zeep.
-
Zorg dat alle benodigdheden voor de wondverzorging klaar liggen.
-
Heeft u meerdere wonden? Verzorg dan eerst de ‘schoonste wond’ en als laatste de meest ‘vuile’ wond.
-
Het vuile verband stopt u na verwijderen meteen in een afvalzakje.
-
Werk tijdens de verbandwissel zo schoon mogelijk. Zorg dat u tijdens de wondverzorging niets aanraakt wat niet noodzakelijk is voor de verzorging.
-
Desinfecteer de schaar en/of het pincet voor gebruik. Doe dit door alcohol 70% op een gaasje te doen en het hiermee schoon te wrijven. Laat de schaar en/of het pincet daarna aan de lucht drogen.
-
Bewaar het materiaal voor de wondverzorging in een afgesloten kast of box.
Ontsteking of infectie
Ondanks alle hygiëne maatregelen kan het voorkomen dat een wond ontstoken of geïnfecteerd raakt. U herkent een ontsteking van een wond aan de volgende kenmerken:
-
De huid rondom de wond wordt rood en warm of gezwollen.
-
Toenemende pijn aan de wond.
-
Pus uit de wond.
-
Temperatuursverhoging en/of koorts.
Wanneer u één van deze verschijnselen opmerkt, neem dan contact op met uw contactpersoon.
Leefregels
Om het herstel van de wond zo goed mogelijk te laten verlopen is het belangrijk dat u deze leefregels opvolgt:
Voeding
Goede voeding kan de wondgenezing ondersteunen. Eiwitten zijn belangrijke voedingsstoffen bij de wondgenezing. Zorg dat elke maaltijd één of twee eiwitrijke onderdelen bevat. Eiwitrijke producten zijn:
-
Zuivel (extra eiwitrijk zijn: Vifit proteïne, Breaker proteïne, Skyr en kwark)
-
Kaas (alle soorten)
-
Vlees, gevogelte, vis en vleesvervangers (zoals tofu, eieren, kaassouffles of sojaburgers). Let op: mager vlees (zoals biefstuk) is eiwitrijker dan vet vlees.
-
Eieren
-
Noten en pinda’s
-
Groenten (peulvruchten zijn het meest eiwitrijk. Daarnaast bevatten ook alle soorten bonen en erwten veel eiwitten)
Mobiliseren
Afhankelijk van de plaats en aard van de wond mag u uw lichaamsdeel gaan bewegen. Laat u daarbij leiden door eventuele pijn, voel wat u wel kunt en wat nog niet.
Werk
Overleg met uw arts of u weer aan het werk mag.
Roken
Wonden genezen moeilijk bij rokers. Door het roken krijgen weefsels, zoals de huid, minder zuurstof. Ook zorgt de nicotine er voor dat uw bloedvaten vernauwen.
Geen direct zonlicht
Littekenweefsel bevat minder pigment waardoor de huid extra gevoelig is voor zonlicht. Houd deze gevoelige delen van de huid daarom zoveel mogelijk uit de zon. Gebruik een zonnebrand met factor 50, zeker de eerste 3 maanden na het ontstaan van de wond.
Contact
Veel wonden worden behandeld door de specialist zelf. Heeft u een vraag over of probleem met uw wond, neem dan contact op met de polikliniek waar u onder behandeling bent.
Bent u bekend bij het Wond Expertise Centrum Harderwijk/Lelystad? Dan kunt u contact opnemen met:
WEC Ziekenhuis St Jansdal.
Telefoon (0341) 463805, op werkdagen tussen 10.00-11.30 uur.
Bron
Cordyn S, De Vliegher K. Handboek wondzorg. Derde druk. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg; 2016