Klik op de afbeelding om deze folder te bekijken met beeld en geluid (Indiveo).
De kniebanden
De kniebanden
Tekst video:
De knie verbindt het het onder- en bovenbeen aan elkaar. In het kniegewricht bevinden zich verschillende banden. Deze banden zorgen ervoor dat uw knie stabiel blijft bij buigen, strekken en draaien van uw been. Aan de buitenkant van uw knie bevinden zich de kniebanden. Deze banden zorgen ervoor dat uw onderbeen niet te ver naar binnen of naar buiten kan bewegen. De kruisbanden zitten midden in de knie en lopen gekruist in het kniegewricht. De kruisbanden zorgen ervoor dat u uw scheenbeen niet te ver naar voor of achter kan bewegen. Ook zorgen de kruisbanden ervoor dat het onderbeen niet te ver kan draaien ten opzichte van het bovenbeen. In sommige situaties, zoals door sporten of een ongeluk, kan er letsel bij de kruisbanden ontstaan. Het onderbeen draait of verschuift dan te ver van het bovenbeen. De kruisbanden worden dan opgerekt en kunnen scheuren. Dat zorgt ervoor dat uw knie instabiel is. Om uw knie stabieler te maken, wordt deze meestal behandeld met fysiotherapie. U gaat dan de spieren rond uw knie trainen om deze sterker te maken. Als dit onvoldoende helpt, kan er met een operatie een nieuwe kruisband geplaatst worden.
Afspraken
Voor de operatie heeft u een aantal afspraken ter voorbereiding.
Vul de vragenlijsten in
Het is belangrijk dat u de vragenlijst zorgvuldig invult. Dit kunt u digitaal en vanuit huis doen. Gebruik hiervoor de link in de MijnStJansdal app.
Het pre-operatief anesthesiologisch spreekuur
De anesthesist bekijkt de vragenlijst die u thuis heeft ingevuld. Aan de hand van uw antwoorden beoordeelt de anesthesist of u geopereerd kunt worden en welke vorm van anesthesie (verdoving) voor u het beste is. Ook beoordeelt de anesthesist of er aanvullend onderzoek nodig is door een andere specialist.
Medicatiespreekuur
De apothekersassistent neemt uw medicijngebruik met u door. Neem hiervoor een actueel medicatie overzicht mee.
Operatiedatum
Na goedkeuring van de anesthesist kan de operatie worden ingepland. Hierover wordt u telefonisch benaderd. De wachttijd voor de operatie varieert.
Medicijnen
Bloedverdunners
Gebruikt u medicijnen om het bloed dunner te maken (bloedverdunners)? Dan is het belangrijk dat u de aanwijzingen van uw arts opvolgt over tijdelijk stoppen met deze medicijnen.
Overige medicijnen
Gebruikt u thuis medicijnen? Dan kunt u deze blijven gebruiken zoals u gewend bent. De anesthesist heeft u verteld welke medicijnen u op de dag van de operatie moet nemen. Neem uw medicijnen mee naar het ziekenhuis. Zorg er ook voor dat u paracetamol in huis heeft voor na de operatie.
Zelf regelen
Krukken
Regel op tijd krukken en zorg dat u ze thuis heeft voor de operatie. Neem de krukken mee naar het ziekenhuis. In het ziekenhuis worden de krukken op de juiste hoogte gezet en leert de fysiotherapeut u hoe u goed met de krukken kunt lopen.
Fysiotherapie
Na de operatie aan uw kruisband is het erg belangrijk om fysiotherapie te krijgen. De revalidatie gaat volgens een speciaal plan. U kunt dit doen bij een fysiotherapeut bij u in de buurt. Zorg dat u drie of vier dagen na de operatie al een eerste afspraak heeft. Of de fysiotherapie vergoed wordt, hangt af van uw verzekering. Vraag dit na bij uw zorgverzekeraar.
Kniekrachtmeting (isoforce-test)
Met een Isoforce-test kan de fysiotherapeut kijken hoe goed de spieren rond uw knie werken. Het doel van de test is om te zien hoe goed u herstelt na de operatie. Ook kan de test laten zien of uw revalidatieprogramma moet veranderen. U krijgt twee metingen: één 6 maanden na de operatie en één 10 maanden na de operatie. De orthopeed vraagt deze testen aan tijdens het controlebezoek, 6 weken na de operatie. U kunt daarna zelf een afspraak maken voor de testen.
Stoppen met roken
Roken is slecht voor uw gezondheid. Onderzoek laat zien dat rokers meer kans hebben op problemen tijdens en na een operatie. De orthopedisch chirurgen in het St Jansdal raden aan om zo vroeg mogelijk vóór de operatie te stoppen met roken, liefst minimaal zes weken van tevoren. Als dat niet lukt, probeer dan in ieder geval niet te roken op de dag van de operatie. Stoppen met roken op elk moment vóór de operatie helpt altijd bij het herstel. Roken maakt het herstel van botten en pezen moeilijker. Bij een operatie aan de voorste kruisband moet de gebruikte pees in het bot groeien. Als u rookt, kan dit niet goed gaan. Het resultaat van de operatie kan dan minder goed zijn. Lees de folder van St Jansdal over de operatie en stoppen met roken. U vindt de link onder 'Handige links'.
Voorbereiding op de opname
Contact voor de opname
Heeft u de MijnStJansdal-app? Dan krijgt u een week van tevoren informatie over uw opname. Heeft u de app niet? Dan wordt u gebeld.
Voorbereiding op de operatie
Nuchter zijn
Voor de operatie is het belangrijk dat u nuchter bent. Dit betekent dat u een tijdlang niets mag eten of drinken. Kijk naar het filmpje 'Nuchter zijn'. U vindt de link onder 'Handige links'.
Neem het volgende mee naar het ziekenhuis:
-
De medicijnen die u gebruikt.
-
Een loophulpmiddel, zoals krukken.
-
Kleding dat lekker zit en stevige schoenen.
Gebruik geen crème, lotion, sieraden of make-up
Op de dag dat u naar het ziekenhuis gaat, moet u thuis douchen. Gebruik geen crème of lotion, omdat u plakkers op uw huid krijgt. Deze plakkers blijven anders niet goed zitten.
Verwijder uw make-up voor de operatie. Probeer zoveel mogelijk sieraden af te doen. Piercings zijn alleen toegestaan als ze niet dicht bij uw luchtweg of het gebied dat geopereerd wordt zitten en geen scherpe uiteinden hebben.
Laat uw waardevolle spullen thuis
Het ziekenhuis is niet verantwoordelijk voor spullen die kwijt raken of beschadigd worden.
De operatie
Voorste kruisbandreconstructie
Tekst video:
De voorste kruisband bevindt zich in uw knie. Deze kruisband kan scheuren, bijvoorbeeld tijdens het sporten, of door een ongeluk. Met een operatie kan een nieuwe kruisband geplaatst worden. Deze nieuwe kruisband kan gemaakt worden van een hamstringpees. Deze bevindt zich aan de binnenzijde van de knie. Het vervangen van uw voorste kruisband vindt plaats via een kijkoperatie. Dit gebeurt met een ruggenprik of narcose. Wanneer de ingreep start, wordt de plaats van de ingreep gedesinfecteerd. De chirurg maakt een klein sneetje aan de binnenzijde van de knie en neemt de hamstring uit uw been. Daarna maakt de chirurg kleine sneetjes waar de arthroscoop naar binnen gaat. Een arthroscoop is een buis met een camera. De chirurg bekijkt met een arthroscoop de binnenkant van de knie. De beschadigde kruisband wordt verwijderd. De chirurg boort een tunnel in het bovenbeen en het onderbeen en trekt de hamstring door uw knie. De hamstring wordt aan het bovenbeen en het onderbeen vastgezet. De wonden worden vervolgens gehecht. Om zwelling te voorkomen wordt er om uw knie een drukverband aangelegd. Daarna is de ingreep klaar.
Tijdens de kijkoperatie
De orthopedisch chirurg kijkt niet alleen naar de kruisband, maar ook naar de rest van de knie. Als er beschadigingen zijn aan het kraakbeen of de meniscus, kan de chirurg deze ook herstellen. Dit kan invloed hebben op uw herstel.
De operatie duurt ongeveer 90 minuten.
Dag van de operatie
Dag van de operatie
Op de dag van de operatie begint uw herstel. Volg goed de leefregels en adviezen die u krijgt. Verpleegkundigen komen regelmatig bij u kijken om te zien of alles goed gaat. U kunt altijd uw vragen stellen. Het kan handig zijn om uw vragen op te schrijven. Als u zich goed voelt, mag u met hulp van de verpleegkundige weer bewegen, bijvoorbeeld naar het toilet. In uw arm zit een infuus. Deze wordt verwijderd als u niet misselijk bent en wat gegeten en gedronken heeft.
Röntgenfoto
Direct na de operatie wordt er een röntgenfoto van uw knie gemaakt.
Medicijnen
Om trombose (een bloedstolsel) te voorkomen, kunt u een injectie krijgen die het bloed dunner maakt. Op de dag van de operatie krijgt u ook medicijnen tegen de pijn. De anesthesioloog bepaalt welke pijnstilling u krijgt.
In beweging en weer naar huis
Fysiotherapie
Na de operatie komt de fysiotherapeut bij u langs. Hij of zij geeft u tips over hoe u in en uit bed kunt komen en doet oefeningen met u. U oefent met lopen op krukken en traplopen. U mag het geopereerde been een beetje belasten. Als dat goed en veilig gaat, mag u in overleg met de verpleegkundige naar huis. U krijgt een instructiebrief mee met uitleg over de oefeningen en het lopen met krukken. Ook krijgt u een behandelprotocol voor uw eigen fysiotherapeut.
Soms moet u één nacht in het ziekenhuis blijven, bijvoorbeeld als het nog te pijnlijk is of als u misselijk bent. Twee weken na de operatie komt u terug voor een controle van de wond op het orthopedisch spreekuur. Na zes weken ziet u de orthopedisch chirurg weer. Dan wordt er ook een röntgenfoto gemaakt.
Aanvullende informatie
U mag het drukverband 48 uur na de operatie zelf verwijderen. De pleisters kunnen nog een paar dagen blijven zitten. Daarna kunt u ze eraf halen. Het is normaal dat u nog pijn heeft meerdere dagen na de operatie. Blijf ongeveer een week de medicijnen tegen de pijn gebruiken die uw arts heeft voorgeschreven. Dit helpt tegen de zwelling in uw knie en maakt het gemakkelijker om uw oefeningen te doen, zodat uw knie soepel blijft. U kunt ook ijspakkingen (cold packs) gebruiken om de zwelling en pijn te verminderen.
Adviezen
Adviezen voor thuis
Na de operatie is uw knie geïrriteerd en gezwollen. Om te voorkomen dat het gewricht te veel belast wordt, is het belangrijk dat u de volgende adviezen opvolgt:
-
Beperk het lopen de eerste week zoveel mogelijk. Verander regelmatig van houding en leg uw been hoog als u zit. Dit helpt om de zwelling van de knie te verminderen.
-
Na zes weken heeft u de krukken meestal niet meer nodig (dit bespreekt u met de fysiotherapeut).
-
Als de wond dicht is, mag u douchen.
-
Praat met uw fysiotherapeut over wanneer u weer kunt beginnen met autorijden en sporten.
Voorkom wondinfecties door goede hygiëne
Het is belangrijk dat u zorgt voor goede (hand)hygiëne. Probeer de wond zo min mogelijk met uw handen aan te raken. Dit helpt om infecties aan de wond te voorkomen.
Weer aan het werk
U kunt met uw orthopeed overleggen wat de gevolgen van uw aandoening of behandeling zijn voor uw werk. Om uw privacy te beschermen, heeft de orthopeed uw toestemming nodig om met uw bedrijfsarts te praten. De bedrijfsarts helpt u bij uw terugkeer naar het werk. Daarom is het belangrijk dat uw bedrijfsarts weet van uw aandoening of behandeling. Het is goed om de bedrijfsarts al voor de operatie, of zo snel mogelijk daarna, te informeren. Dit maakt het gemakkelijker om goede afspraken te maken.
Mogelijke risico's op complicaties
Complicaties
Bij elke operatie kunnen complicaties optreden. Ook bij deze operatie zijn er normale risico's. Dit zijn bijvoorbeeld: trombose, nabloeding en wondinfectie. Gelukkig komen deze problemen niet vaak voor.
Wondproblemen
Neem altijd contact met ons op als u problemen heeft met de wond. Dit kan zijn bij koorts, roodheid, zwelling, wondlekkage of als de pijn erger wordt. Bel de polikliniek orthopedie tijdens kantooruren. Buiten kantooruren kunt u de huisarts of huisartsenpost bellen.
Uw eerste herstel thuis
Dagelijkse activiteiten en herstel
U kunt de oefeningen die u met de fysiotherapeut in het ziekenhuis heeft gedaan, thuis voortzetten. Oefenen met buigen en strekken van de knie is de eerste weken belangrijker dan lopen. Leg uw been recht in bed zonder een kussen in de knieholte. Dit helpt om problemen met het strekken van de knie te voorkomen. Om de zwelling te verminderen, is het belangrijk om uw geopereerde been regelmatig hoog te leggen.
Autorijden
U mag niet autorijden zolang u het been nog niet goed kunt gebruiken. Pijn of medicijnen tegen de pijn kunnen ook uw concentratie beïnvloeden. U bent zelf verantwoordelijk voor de keuze wanneer u weer gaat autorijden. Over het algemeen wordt het afgeraden om te rijden zolang u nog krukken gebruikt. Neem bij vragen contact op met uw autoverzekeraar of het CBR.
Fietsen
In de eerste zes weken is het beter om niet buiten te fietsen. U mag wel op de hometrainer, maar dit doet u in overleg met uw fysiotherapeut.
Als u weer thuis bent, begint u met uw fysiotherapeut aan de revalidatie. Een langdurige revalidatie van negen tot twaalf maanden is belangrijk. Dit helpt om goed te herstellen en voorkomt dat de pees te veel belast wordt.
Bij een kruisbandoperatie gaat het herstel in fases. In het begin heeft u minder mogelijkheden. Later moet u deze weer trainen.
In de eerste zes weken werkt u aan het buigen en strekken van de knie. U doet ook oefeningen om de spierkracht te verbeteren. Na zes weken mag u meer kracht opbouwen. Drie maanden na de operatie is uw kracht weer redelijk. De hamstringpezen, die zijn gebruikt voor de reconstructie, moeten langzaam sterker worden. Dit kost ook enkele maanden.
Na zes maanden is het weefsel sterk genoeg om specifiek voor de sport te trainen. De spieren zijn sterk, de knie is soepel, maar de coördinatie tussen de spieren is nog niet goed. Dit moet verder getraind worden. Een jaar na de operatie kunt u meestal weer aan wedstrijdsport doen. Bespreek deze stap altijd met uw fysiotherapeut.
Houd er rekening mee dat de voorste kruisband opnieuw kan scheuren of falen. Een nieuw letsel aan de herstelde kruisband of andere delen van de knie kan zorgen voor instabiliteit. Het risico op herhaald letsel van de kruisband ligt tussen de tien en vijfentwintig procent. De andere knie heeft ook ditzelfde risico. Dit komt door verschillende factoren die invloed hebben op een kruisbandletsel. Problemen met spierkracht en coördinatie zijn belangrijke oorzaken, maar deze zijn gelukkig goed te trainen.
Jaarcontrole
Een jaar na de operatie krijgt u een afspraak bij uw orthopeed.
Contact
Bij medische klachten
Neem contact op met een van de onderstaande nummers bij deze klachten:
- Aanhoudende of plotselinge hoge koorts boven de 39,0 °C.
- Meer wondlekkage.
- Meer roodheid van de wond.
- Te weinig pijnstilling.
In de eerste twee weken na uw operatie kunt u bij vragen bellen met de polikliniek orthopedie, telefoonnummer (0341) 46 37 70. De medisch assistentes zijn ook bereikbaar via de MijnStjansdal app. Buiten kantooruren kunt u bij spoedproblemen bellen naar de afdeling waar u bent opgenomen. U kunt ook altijd contact opnemen met uw huisarts of de huisartsenpost.
Tot slot
Handige links
- Nuchter zijn , animatiefilmpje Indiveo.
- Operatie en stoppen met roken , folder St Jansdal
- Veelgestelde vragen over de voorste kruisband
Wilt u de informatie ook bekijken in een animatiefilmpje? Klik dan hier.