Deze folder legt uit hoe u een PEG-katheter verzorgt en wat u kunt doen bij problemen. De informatie is voor u en de mensen die u helpen.

 

Doorspuiten

U moet de PEG-katheter elke dag doorspuiten met lauw water. Hoe vaak dat nodig is, hangt af van de voeding:

• Voeding in porties: Spuit de katheter door met 20-25 ml lauw water, vóór en na de voeding of medicatie.
• Continue voeding: Spuit de katheter vier tot zes keer per dag door met 20-25 ml lauw water. Spuit ook door na het verwisselen van de voeding en vóór en na medicatie.
• Wordt de katheter even niet gebruikt? Spuit dan minstens één keer per dag door. Lukt dit niet goed? Spuit dan vaker door.

 

Het verzorgen van de PEG-katheter

• Was uw handen altijd met water en zeep voordat u de katheter verzorgt.
• Bewaar accessoires, zoals spuiten en gaasjes, op een schone en droge plek.
• Gebruik elke dag een nieuw toedieningssysteem of een nieuwe spuit. Is er een andere afspraak met uw leverancier? Volg dan die afspraak.

 

Verzorging van de huid: dag één tot en met dag zeven

De eerste vier dagen moet het gaasje elke dag worden vervangen:

• Verwijder het gaasje.
• Kijk goed naar de huid en de opening van de katheter. Let op roodheid, harde plekken, infectie, irritatie, zwelling of afscheiding.
• Maak de huid rond de opening schoon met gaasjes die alleen met water zijn natgemaakt. Zorg ervoor dat het plaatje van de katheter zo min mogelijk beweegt.
• Laat de huid goed drogen in de lucht of dep de huid voorzichtig droog.
• Zet het gaasje met de grijze kant tegen de huid. Als er veel vocht uitkomt, gebruik dan een splitgaasje dat meer vocht opneemt.

 

In de eerste zeven dagen mag u de katheter niet draaien of dompelen. U mag de eerste tien dagen niet in bad. Douchen is wel toegestaan.

 

Verzorging vanaf dag zeven

• Controleer de huid en de opening van de katheter op roodheid, harde plekken, irritatie, zwelling en afscheiding.

• Maak de huid schoon met een gaasje en lauw water (gebruik geen zeep).
• Laat de huid goed drogen in de lucht of dep de huid droog.
• Als het nodig is, kunt u een splitgaasje gebruiken.
• Dompel elke dag de PEG-katheter.
• Spuit de PEG-katheter elke dag door.

 

Dompelen

• Zet het fixatieplaatje een paar centimeter van de huid los.
• Neem de PEG-katheter tussen duim en wijsvinger.
• Duw de katheter 3 tot 5 cm naar binnen en beweeg de katheter een paar keer op en neer. Voor de PEJ-katheter, 3 cm naar binnen bewegen.
• Breng de katheter omhoog totdat u weerstand voelt. Zet daarna het fixatieplaatje weer vast, maar niet te strak, op ongeveer een halve cm van de huid.

 

Let op:

• Een PEG-J katheter mag nooit gedraaid worden.
• Een PEJ-katheter mag wel gedraaid en gedompeld worden.
• Hechtingen moeten na tien dagen door een arts of verpleegkundige worden doorsneden. U kunt hiervoor bellen naar de MDL poli op 0341 - 46 38 99. De hechtingen zullen daarna vanzelf het lichaam verlaten.

 

Vervangen en verwijderen van een PEG-katheter

Vervangen van een PEG-katheter

De PEG-katheter moet na ongeveer 12 maanden vervangen worden, of eerder als hij niet goed werkt. Na deze periode kan een andere soort katheter worden ingebracht, bijvoorbeeld een G-tube. Dit type katheter heeft een ballon om hem op zijn plaats te houden en moet elke 6 tot 9 maanden vervangen worden, afhankelijk van de staat van de ballon.

 

Verwijderen van een PEG-katheter

Als de PEG-katheter wordt verwijderd, krijgt u een medicijn dat u een "roesje" geeft. U wordt daarvoor een dagdeel in het ziekenhuis opgenomen.
Na het verwijderen van de katheter groeit het kanaal meestal vanzelf dicht, tenzij er een nieuwe katheter wordt geplaatst.

 

Mogelijke problemen

PEG-katheter valt eruit

De PEG-katheter valt er meestal niet uit door het fixatieplaatje in de maag. Als de katheter er toch uitvalt, moet u snel handelen. De opening kan al binnen enkele uren dichtgroeien. Bedek de wond met een gaasje en neem direct contact op met uw huisarts of het ziekenhuis. In een noodsituatie kan een arts of verpleegkundige de katheter terugplaatsen.

 

Roodheid of geïrriteerde huid

Een lichte ontsteking rond de PEG-katheter komt vaak voor. Let goed op bij langdurige infecties of als de ontsteking dieper gaat, bijvoorbeeld naar de buik. Symptomen zijn buikpijn, misselijkheid, braken en koorts (dit komt zelden voor).
Een schimmelinfectie herkent u aan onduidelijke, vage roodheid. Om dit te voorkomen, is het belangrijk om de huid rond de katheter goed droog te houden na het schoonmaken.

 

Granulatieweefsel (wild vlees)

Wild vlees is extra weefsel en is niet gevaarlijk. Het kan wel vervelend zijn, vooral als het pijnlijk of bloederig is, of als het pus bevat. Soms lijkt het normale slijmvlies op wild vlees. Het weefsel kan behandeld worden met terracortril oogzalf.

 

Verstopping van de PEG-katheter 

Wat doen bij een verstopping?

• Kneed het buitenste deel van de katheter, maar knik de slang niet. Dit helpt ook bij een dreigende verstopping. U merkt dit als de sondevoeding of het doorspuiten van water moeilijker gaat.

• Spoel de katheter daarna voorzichtig door met lauwwarm water. Gebruik niet teveel druk, want de katheter kan scheuren. Als dit niet lukt, neem dan een spuit van 10 cc. Vul deze voor de helft met lauwwarm water en trek de zuiger afwisselend naar achteren en duw het water door totdat de verstopping weg is. Als het water troebel is, gebruik dan schoon water.

• Als de verstopping niet weggaat, neem dan contact op met het ziekenhuis. Tijdens kantooruren kunt u de MDL-poli bellen. Buiten kantooruren belt u de huisartsenpost.

 

Belangrijk:

• Gebruik geen kracht bij het doorspuiten van de katheter.

• Spuit de katheter niet door met koolzuurhoudende dranken. Dit kan de verstopping erger maken.
• Knik de slang niet, maar kneed wel voorzichtig.
• Gebruik nooit een scherp voorwerp om de katheter open te maken.

 

Lekkage (vocht of pus)

Lekkage komt vaak doordat de PEG-katheter te los zit of na lange tijd. Controleer of het fixatieplaatje niet te los zit. Zet het plaatje dan iets strakker.
Soms heeft de PEG-katheter een ballon. Als er lekkage is bij een ballonkatheter, controleer dan of de ballon nog voldoende water heeft.

 

Diarree of misselijkheid

U kunt last krijgen van misselijkheid of diarree. Dit kan komen door:

• Medicijnen
• Onhygiënisch handelen
• Te snelle voeding
• Te veel voeding in één keer
• Te koude sondevoeding

 

Overleg met uw diëtist, thuiszorg of (huis)arts wat u het beste kunt doen.

 

Heeft u vragen of problemen?

Bij vragen of problemen kunt u contact opnemen met het ziekenhuis.
U kunt bellen met de poli MDL, 0341 - 46 38 99, maandag t/m vrijdag 8.30-16.30 uur.