U bent behandeld voor een botbreuk. Vanwege uw leeftijd bent u ook onderzocht op botontkalking (osteoporose). In deze folder staat meer informatie over osteopenie, naast wat de specialisten al met u hebben besproken. Heeft u na het lezen van de folder nog vragen? Dan kunt u altijd contact opnemen met de medewerkers van de Fractuur- en osteoporosepolikliniek.
Wat is osteopenie?
Osteopenie betekent dat er minder bot is (osteon = bot, penie = tekort). Bij osteopenie is er minder botmassa in de botten, maar u heeft nog geen of weinig klachten. De stevigheid van de botten is wel verminderd. In het skelet wordt voortdurend nieuw bot gemaakt en oud bot afgebroken. Elk jaar wordt meer dan 10% van het bot vernieuwd. Rond het 30e jaar zijn de botten het sterkst. Na het 45e jaar wordt meer bot afgebroken dan aangemaakt.
Bij het ouder worden is het normaal dat de botten brozer worden. U merkt van osteopenie niets. Het doet geen pijn en u heeft geen klachten. Als er meer botverlies is, kan osteopenie overgaan in osteoporose (botontkalking). Bij osteoporose is de botdichtheid zo laag dat de botten gemakkelijker breken. Meer informatie over osteoporose vindt u in de folder Botontkalking (osteoporose).
Risicofactoren voor osteopenie:
- Een botbreuk na uw vijftigste jaar
- Een heupbreuk of osteoporose bij een van uw ouders
- Te weinig bewegen
- Gebruik van bepaalde medicijnen (zoals steroïden)
- Laag lichaamsgewicht
- Roken en alcohol drinken
- Laag vitamine D-gehalte in uw bloed
- Slechte eetgewoonten (weinig calcium)
Daarnaast vergroten bepaalde ziektes de kans op osteopenie. Denk aan:
- Een tekort aan geslachtshormonen
- Reuma
- Anorexia
- Afwijkingen van de schildklier of bijschildklier
- COPD
- Diabetes
- Ontstekingsziekte van de darm
- Coeliakie
Leefregels
Heeft u een verhoogde kans op osteoporose? Dan kunt u zelf bijdragen om de kans op osteoporose te verminderen. Hier zijn een aantal belangrijke leefregels bij osteopenie.
Eet gezond en zorg voor voldoende inname van calcium
Een calciuminname van minder dan 450 mg per dag is te weinig. Dit verhoogt de botafbraak en de kans op een botbreuk. Het wordt aanbevolen om 1000 tot 1200 mg calcium per dag in te nemen. Hiervoor kunt u, naast uw gewone voeding, vier standaard zuivelproducten per dag nemen, zoals vla, melk, kwark of yoghurt (150 ml). Kaas, groene bladgroenten, noten en volkorenbrood bevatten ook veel calcium.
Daarnaast zijn er producten waaraan calcium is toegevoegd, zoals met calcium verrijkte melk, sojamelk, frisdranken, margarine en biscuits.
Ga regelmatig naar buiten
De belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht. Vitamine D wordt in het lichaam gevormd door zonlicht en helpt bij de opname van calcium. Zelfs in Nederland krijgen we genoeg zonlicht als we elke dag minstens 15 minuten buiten zijn. Let er wel op dat u niet verbrandt, want dat verhoogt het risico op huidkanker. Vitamine D zit ook in (vette) vis, zoals haring, paling en makreel, en in margarine, halvarine en boter.
Wees matig met alcohol, koffie en stop met roken
Te veel alcohol, zout, koffie, cola en roken kunnen het effect van calciumrijke voeding sterk verminderen. Tabaksrook is ook slecht voor de botten.
Beweeg regelmatig
Het verlies van botmassa kan langzamer gaan door lichaamsbeweging. Het is daarom heel belangrijk om elke dag een halfuur te bewegen. Elke vorm van lichaamsbeweging helpt. Beweging waarbij je je eigen gewicht draagt, heeft het meeste effect. Denk hierbij aan wandelen, traplopen, tuinieren, springen, hardlopen en tennissen.
Meer informatie?
Wilt u meer weten over leven met osteoporose? Voor onafhankelijke informatie verwijzen wij u naar de Osteoporose Vereniging.
Website: www.osteoporosestichting.nl
E-mail: info@osteoporosestichting.nl
Fractuur- en osteoporosekliniek ziekenhuis St Jansdal
Wethouder Jansenlaan 90
3844 DG Harderwijk
Telefoonnummer algemeen: 0341 - 46 39 11
Polikliniek chirurgie
Telefoonnummer: 0341 - 46 37 77
Polikliniek interne geneeskunde
Telefoonnummer: 0341 - 46 37 47