In deze folder staat informatie over palliatieve sedatie. De folder is voor patiënten die nog maar kort te leven hebben. De arts denkt aan niet meer dan twee weken.
In de stervensfase kunt u last krijgen van:
- pijn
- benauwdheid
- verwardheid
- misselijkheid
- andere klachten
We willen dat u zich in deze tijd zo prettig mogelijk voelt. Gewone medicatie helpt soms niet voldoende. Palliatieve sedatie kan dan wel helpen.
Wat is palliatieve sedatie?
Het doel van palliatieve sedatie is dat u zich prettig voelt. Lichamelijk en geestelijk. Medicijnen zorgen ervoor dat het bewustzijn lager wordt. U krijgt de medicijnen via een infuus. Dit noemen we ‘sedatie’. U hebt zo minder klachten.
U wordt slaperig. Of u valt in een diepe slaap. Zelf wakker worden is dan niet altijd mogelijk. Uw situatie bepaalt hoe diep de sedatie moet zijn. Soms kunt u aanspreekbaar blijven (oppervlakkige sedatie). Diepe sedatie kan ook nodig zijn. Dan bent u niet meer aanspreekbaar.
Er zijn twee mogelijkheden voor sedatie:
- Niet onderbroken (continue) sedatie
U krijgt de sedatie 24 uur op een dag. Hier kiest de arts ook voor in de allerlaatste fase. U krijgt dan sedatie tot aan het overlijden.
- Onderbroken (intermitterende) sedatie
U krijgt de sedatie alleen tijdens de nacht. Of een deel van de dag. U bent de rest van de tijd niet diep in slaap. Dan hebt u de mogelijkheid om met anderen te praten.
Is palliatieve sedatie een soort euthanasie?
Palliatieve
sedatie beëindigt het leven niet. U overlijdt aan de ziekte en niet door de medicijnen. U zult ook niet sneller komen te overlijden door palliatieve sedatie.
Wanneer wordt palliatieve sedatie gegeven?
Palliatieve sedatie wordt alleen gegeven in de stervensfase. De arts verwacht dat u binnen twee weken komt te overlijden. Er zijn geen andere behandelingen meer om het lijden dragelijk te maken.
Wie beslist of u palliatieve sedatie krijgt?
Palliatieve sedatie is een medische behandeling. Uw arts moet dus goed de regels volgen. Het starten van palliatieve sedatie is een grote beslissing. U krijgt hier vooraf een gesprek over met de arts. Of met iemand van het Palliatief Advies Team. Ook uw familie en/of verzorgenden mogen hier bij zijn.
Wordt uw situatie snel slechter? Dan weet de arts wat uw wens is. Hij kan dan snel ingrijpen.
Als u wilt kunt u eerst afscheid nemen van uw geliefden. Als u geen palliatieve sedatie wilt is dat ook goed.
Begrijpt u iets niet helemaal? Bent u ergens bang voor?
Praat er over met uw arts of verpleegkundige. Zij geven u graag uitleg. Ook helpen ze bij het maken van een keuze.
Wat gebeurt er precies?
De arts zoekt uit welke medicatie het best voor u is.
Vaak zal dit bestaan uit:
- Een pijnstillend middel, bijvoorbeeld morfine.
- Een slaapmiddel, bijvoorbeeld midazolam.
Het is moeilijk te zeggen hoe snel een middel werkt. Dat is bij iedereen weer anders. Het kan even duren voordat uw klachten minder worden. De medicijnen krijgt u in het onderhuidse weefsel. U krijgt hiervoor een infuus. Via een pompje krijgt u steeds de goede hoeveelheid. Dit kan ook thuis. De huisarts en de gespecialiseerde thuiszorg letten op het infuus. Uw huisarts beoordeelt de situatie regelmatig.
Kan ik weer wakker worden uit palliatieve sedatie?
Soms lijkt een patiënt wakker te worden uit de palliatieve sedatie. Iemand beweegt of trekt met het gezicht. Dat betekent bijna nooit dat iemand wakker wordt. Mensen bewegen ook in hun normale slaap wel eens. Met palliatieve sedatie lijdt de patiënt niet meer. Hij voelt geen pijn of benauwdheid meer. Ook niet als hij af en toe beweegt. Heel soms gebeurt het dat iemand toch wakker wordt. Dat is niet de bedoeling. Dan beslist de arts of de medicijnen aangepast worden.
Hoe zit het met de verzorging?
Mensen eten en drinken op het laatst nog maar heel weinig. Soms zelfs helemaal niet meer. Het heeft daarom geen zin om vocht of voeding te geven. Ook voeding via een infuus is dan zinloos geworden. Het lichaam neemt dit niet meer op.
Uw gemak staat met palliatieve sedatie voorop. De verzorging stopt niet. Als u het zelf niet kunt, zal de verpleegkundige u wassen. Ook helpt ze bij de mondverzorging. Ze houdt uw mond vochtig.
U kan een blaaskatheter krijgen als u diep in slaap bent. Dit is om een volle blaas te voorkomen. Het is een slangetje waar de urine door afloopt.
Gesprekken
Bent u diep in slaap? Dan kunt u niet meer praten met uw familie of bekenden. Bespreek daarom voor de palliatieve sedatie alles wat belangrijk is.
Geestelijke verzorging
Er is een mogelijkheid om de geestelijk verzorger te spreken. De verpleegkundige kan dit voor u regelen.
Vragen?
Hebt u nog vragen? Blijf er niet mee rondlopen. Stel ze aan uw arts of verpleegkundige!
Telefoonnummer Palliatief Consult Team: (0341) 43 51 12.
Bron
Integraal Kankercentrum Nederland
Telefoon: (030) 234 37 80
E-mail: iknl@iknl.nl