Klik op de afbeelding om deze folder te bekijken met beeld en geluid (Indiveo).
Inleiding
OSA
OSA staat voor obstructief slaapapneu, ook wel slaapapneu genoemd. Slaapapneu betekent letterlijk: geen lucht tijdens de slaap. Hier krijgt u meer informatie over OSA.
Wat is OSA?
OSA
Tekst video:
OSA staat voor obstructief slaap-apneu, ook wel slaap apneu genoemd. Slaap apneu kan worden veroorzaakt door een blokkade in de luchtwegen achter in uw keel. Als u slaapt ontspannen de spieren zich achter in de keel, waardoor de tong, welke ook een spier is, naar achteren zakt en de luchtweg afsluit. Dit veroorzaakt adempauzes, ook wel apneus genoemd, die wel meer dan 10 seconden kunnen duren, en per uur meerdere malen kunnen voorkomen. Deze apneus verstoren uw slaap zonder dat u dat merkt. U beweegt meer en slaapt onrustiger. Luid snurken komt vaak voor bij slaap apneu. Wanneer de luchtpijp niet helemaal wordt afgesloten kan dit een snurkend geluid geven. Slaap apneu kan worden veroorzaakt door overgewicht, het drinken van alcohol laat op de avond, kalmerende middelen, roken of het slapen op uw rug. Doordat uw slaap wordt verstoord bent u ’s ochtends niet goed uitgerust en stapt u met een vermoeid gevoel uit bed. U kan een ‘wattig’ gevoel in uw hoofd hebben. Gedurende de dag kunt u zich niet goed concentreren en hebt u weinig energie voor activiteiten. Het kan zelfs voorkomen dat u in slaap valt tijdens het lezen, TV kijken of auto rijden. Toch heeft niet iedereen met slaapapneu last van vermoeidheid. U kunt ook last hebben van andere gezondheidsproblemen, zoals hartfalen en neurologische aandoeningen. Om er achter te komen of er sprake is van slaap apneu worden er onderzoeken gedaan. Als er slaap apneu wordt vastgesteld, kijkt uw arts naar de behandeling die het beste bij u past. Na de onderzoeken zal uw zorgverlener de uitslagen met u bespreken.
Behandelingen
Behandeling met een CPAP-apparaat
Wanneer u OSA(S) Obstructief Slaap-Apneu (Syndroom) heeft kunt u behandeld worden met een CPAP-apparaat. CPAP (spreek uit als ‘sie pep’) staat voor Continues Positive Airway Pressure, of in het Nederlands: continue positieve druk in de luchtwegen.
Het CPAP-apparaat is een soort luchtpomp. Het apparaat blaast via een masker, lucht in uw luchtweg. Hierdoor blijft uw luchtweg open staan. Het CPAP-apparaat zorgt er voor dat uw luchtweg tijdens het slapen niet nauwer wordt of afsluit. Op deze manier helpt het CPAP-apparaat u met ademhalen.
Slapen met een masker kan ingrijpend zijn, toch is CPAP de voorkeursbehandeling bij ernstige OSA(S). De meeste mensen ervaren CPAP als een verademing en ervaren de positieve effecten bij het eerste gebruik.
Het CPAP-apparaat
Tekst video:
De CPAP-behandeling is bedoeld voor mensen met OSAS, ook wel slaapapneu genoemd, waarbij de luchtweg tijdens het slapen minder goed doorgankelijk is of zelfs kort afgesloten kan worden. CPAP staat voor Continues Positive Airway Pressure. Het apparaat zorgt voor een continue luchtstroom om de luchtweg open te houden. Het apparaat is een hulpmiddel om de ademhaling te bevorderen en vervangt dus niet de ademhaling zelf.
Naast de aan- en uitknop en de stekker, bestaat het apparaat meestal uit een bevochtiger om de lucht minder droog te maken, een luchtslang en een masker. Het masker wordt op uw gezicht geplaatst en met banden om uw hoofd vastgemaakt. Er zijn maskers in verschillende soorten en maten.
Na een afgesproken testperiode bekijkt u samen met uw zorgverlener hoe het apparaat is bevallen en wat het vervolg zal zijn.
Er zijn verschillende soorten CPAP-apparaten, het kan zijn dat uw apparaat er anders uitziet dan het apparaat in het animatiefilmpje.
Begeleiding door een gespecialiseerd verpleegkundige
U wordt begeleid door een verpleegkundige die gespecialiseerd is in OSA. In opdracht van uw longarts helpt de verpleegkundige u tijdens uw behandeling.
Overige behandelingen:
MRA (mandibulair repositie apparaat)
Slaap positie trainer
Operatieve ingreep
Advies bij OSA
Heeft u overgewicht?
Heeft u overgewicht? Soms verbeteren uw klachten als het u lukt om af te vallen.
Verminder eventueel alcoholgebruik
Omdat alcohol uw spieren verslapt is er een verband tussen alcohol en apneu. Probeer niet dagelijks te drinken en drink niet meer dan één glas alcohol per dag. Probeer een uur voor het slapen geen alcohol meer te drinken.
Roken
Door te roken prikkelt u uw neus- en keelslijmvlies. Hierdoor kunnen deze slijmvliezen gaan zwellen. De luchtwegen zullen hierdoor nauwer worden: het snurken kan toenemen evenals de apneus.
Geen slaapmiddelen, kalmeringsmiddelen of drugs
Gebruik géén slaapmiddelen (tenzij deze door uw arts zijn voorgeschreven), drugs, of kalmeringsmiddelen. Deze middelen maken u minder alert.
Deelnemen in het verkeer en het bedienen van machines
Door de slaapapneu bent u overdag vaak slaperig en minder alert. Als u deelneemt aan het verkeer of als u machines bedient kan dit gevaarlijk zijn.
Slaap niet op uw rug
OSA kan erger worden wanneer u op uw rug slaapt.
Drink minder koffie
Omdat OSA(S)-patiënten minder goed uitgerust zijn, kunnen zij de neiging hebben om overdag veel koffie (6 koppen of meer) te drinken. Cafeïne verstoord echter de nachtrust. Drink daarom gematigd koffie en drink ’s avonds bij voorkeur geen koffie.
OSAS en uw rijbewijs
Via de onderstaande links vindt u duidelijke informatie over OSA(S) en het rijbewijs.
Meer informatie op de website van het CBR
Meer informatie op de website van de apneuvereniging
Patiëntenvereniging
De patiëntenvereniging voor Apneu
De ApneuVereniging is een patiëntenvereniging die de kennis over slaapapneu in Nederland wil verbeteren bij het publiek en bij professionals.
Soorten slaapapneu
U kunt gediagnosticeerd worden met verschillende soorten slaapapneu:
- OSA
- Centrale Slaapapneu
- Gemengde Slaapapneu
- OSA obstructieve slaapapneu
Tijdens de slaap gebeurt er iets met de bovenste luchtweg, dat het in- en uitademen belemmert. Er zijn gedeeltelijke of volledige pauzes in luchtstroom van ten minste tien seconden terwijl u slaapt.
- Centrale slaapapneu
Het lichaam stopt met ademen tijdens de slaap. De luchtweg kan volledig vrij zijn, maar de hersenen geven geen signaal om te ademen. Dit kan langer dan tien seconden duren. U wordt niet altijd wakker, omdat de hersenen geen signaal afgeven van ademen of niet.
- Gemengde slaapapneu
Gemengde slaapapneu is een combinatie van bovenstaande soorten.
Wilt u de informatie ook bekijken in een animatiefilmpje? Klik dan hier.