Bij orthostatische hypotensie krijgt u een te lage bloeddruk bij overeind komen of bukken.
Bloeddrukregeling en klachten
Als u vanuit een liggende houding overeind komt en gaat zitten of staan, stroomt veel bloed naar de buik en de benen. Hierdoor daalt de bloeddruk. Het lichaam reageert normaal direct op deze bloeddrukdaling waarbij de bloedvaten zich vernauwen en het hart sneller gaat kloppen. Hierdoor stijgt de bloeddruk weer tot het normale niveau.
Bij ouderen werkt dit proces vaak langzamer, waardoor de bloeddrukdaling langer duurt. Hierdoor neemt de bloedtoevoer naar de hersenen af en ontstaan klachten als duizeligheid, zwakte en soms zelfs flauwvallen. Dit wordt orthostatische hypotensie genoemd. Het duurt vaak maar even. Meestal ontstaat het na opstaan of bukken, maar het kan ook voorkomen na het eten (het bloed gaat dan naar de darmen).
Oorzaken
Een aantal belangrijke oorzaken voor orthostatische hypotensie zijn:
- Uitdroging (warme omgeving, braken, diarree, te weinig drinken).
- (Neurologische) ziektes of aandoeningen zoals de ziekte van Parkinson en suikerziekte
- Een hoge bloeddruk.
- Het gebruik van bepaalde medicijnen (zoals plastabletten, hartmedicatie, medicijnen voor de blaas en de prostaat en middelen tegen depressie.)
Bij ouderen wordt ook regelmatig geen oorzaak gevonden.
Adviezen
- Kom langzaam overeind wanneer u ligt. Ga eerst op de rand van uw bed zitten en wacht tot de klachten weg zijn. Laat eventueel uw benen bungelen. Ga daarna rechtop staan en span uw been- en bilspieren terwijl u zich vasthoudt aan het bed of leuning. Als u staat, span dan nogmaals de spieren aan en ga pas lopen als de duizeligheid gezakt is.
- Plaats het hoofdeinde van uw bed wat hoger.
- Vermijd plotselinge bewegingen, langdurig stil staan of bukken.
- Als u duizelig wordt terwijl u staat, ga dan weer zitten. Kom rustig overeind als de klachten wegtrekken.
- Als u goed ter been bent, kunt u ook de volgende houdingen uitproberen:
- Kruis uw benen terwijl u staat en ga stevig staan op beide benen. Zo kan er minder bloed wegzakken.
- Hurken.
- Voorkom een te warme douche en ga zo nodig zitten in de douche. Een douchestoel kunt u regelen bijvoorbeeld via de thuiszorgwinkel.
- Pas op met alcohol. Dit verwijdt de bloedvaten, waardoor de klachten toe kunnen nemen.
- Drink voldoende. Minimaal 1,5 liter per dag, tenzij uw arts anders adviseert. Neem eventueel ’s ochtends een glas water voordat u opstaat uit bed.
- Eet niet zoutloos, tenzij uw arts anders adviseert.
- Als u duizelig wordt na het eten probeer dan vaker kleine hoeveelheden te eten.
- Overweeg een urinaal (plasfles) of postoel naast het bed wanneer u ’s nachts vaak moet plassen.
- Soms helpen elastische kousen tot de liezen. Hierdoor wordt de pompwerking van de kuitspieren versterkt en kan het bloed makkelijker naar uw hart worden teruggepompt. Het is belangrijk om deze steunkousen elke dag te dragen. Het beste is om deze in bed al aan te (laten) doen. Ze moeten goed passen, anders hebben ze geen werking. Soms is een buikband effectief.