Deze brochure heeft tot doel u informatie te geven over diverse operaties, die aan de neus kunnen worden uitgevoerd.
Welke functie heeft de neus?
De neus is er zeker niet alleen voor de reuk, al is dit natuurlijk wel een belangrijk onderdeel van de functie. De neus is vooral een deel van de ademhalingsorganen. In de neus wordt de ingeademde lucht verwarmd, bevochtigd en gereinigd. Zo wordt meer dan 95% van de deeltjes die onze lucht verontreinigen, door de neus weggefilterd en onschadelijk gemaakt. De neus zorgt dus voor een zo goed mogelijke ademhaling. Daarnaast heeft de neus een belangrijke functie bij de stemvorming en ook de afvloed van het traanvocht verloopt via de neus.
Tenslotte is de uitwendige vorm van de neus ook een belangrijk aspect; hierdoor wordt het uiterlijk van iemand in grote mate bepaald.
Storingen in de functie van de neus
De neusfunctie kan op veel manieren worden beïnvloed. Bijvoorbeeld door een verkoudheid zoals die bij iedereen wel eens voorkomt of door een allergie (overgevoeligheid). Stoornissen in de functie van de neus kunnen vaak verergerd worden door een afwijkende vorm van het inwendige van de neus. Het meest voorkomend is een scheefstand van het neustussenschot (het septum), dat de neushelften van elkaar scheidt. Deze afwijkende vorm van het neustussenschot komt zeer vaak voor en kan aanleiding geven tot een grote reeks klachten, zoals bijvoorbeeld een gevoel van verstopping, een gestoorde ademhaling of hoofdpijn. Dit is een verklaring voor het feit dat het rechtzetten van het neustussenschot (de zogenaamde septumcorrectie) een operatie is, die veel voorkomt. Deze ingreep heeft dus tot doel om de neusfunctie te verbeteren.
Wat voor neusoperaties zijn er?
- De septumcorrectie:
Hierbij wordt uitsluitend geopereerd in het inwendige van de neus; er zijn dus geen zichtbare littekens te verwachten.
Bij de operatie wordt het kraakbeen en het bot van het neustussenschot vrijgelegd via een klein sneetje binnenin de neus. Hierna wordt het tussenschot rechtgezet, dat wil zeggen uitstekende stukken worden verwijderd, kromme delen worden rechtgemaakt etcetera. Het aldus herstelde neustussenschot wordt daarna tijdelijk op zijn plaats gehouden door in de neus ingebrachte tampons. Aan weerszijden wordt zo het tussenschot in de juiste positie gesteund, zodat slijmvlies, kraakbeen en bot weer aan elkaar kunnen groeien. Vaak worden aan de buitenzijde van de neus ook nog enige pleisters aangebracht ter ondersteuning. De tampons worden na enkele dagen weer verwijderd, evenals de pleisters. U kunt dan dus weer door de neus ademen. - De inwendige en uitwendige neuscorrectie:
Soms is de neusfunctie niet alleen gestoord door een afwijkend tussenschot, maar ook door een abnormale vorm van de buitenkant van de neus. Dit laatste heeft dan ook invloed op het uiterlijk. Vaak is het in zo’n geval mogelijk om in één operatie niet alleen de functie te herstellen, maar ook het uiterlijk te verbeteren. Ook deze operatie, die natuurlijk wat uitgebreider is dan de septumcorrectie, wordt in het algemeen van binnenuit verricht.
Er zullen dus geen sneden gemaakt worden op - aan de buitenkant - zichtbare plaatsen en er zullen geen zichtbare littekens achterblijven. Wanneer dit wel noodzakelijk is, dan wordt dat met u besproken. In de regel betreft het dan zeer kleine littekentjes, die later niet of nauwelijks zichtbaar zullen zijn. Evenals bij een septumcorrectie zullen tampons in de neus worden aangebracht aan het einde van de operatie. Wanneer aan het bot van het uitwendige van de neus is geopereerd, dan zal de neus bovendien worden vastgezet met pleisters met daar overheen een kapje van gips, kunststof of metaal. De neustampons zullen na enkele dagen weer worden verwijderd.
Het kapje moet tenminste een week op zijn plaats blijven om te zorgen dat de weefsels en de botstukken weer in de goede positie aan elkaar groeien.
Neusspalk
Het is verstandig om de eerste week na de operatie de neus niet te snuiten. Beter is het om de neus schoon te spoelen met een keukenzoutoplossing (zelf te maken door een afgestreken theelepeltje keukenzout op te lossen in een bierglas (2dl) met lauw water dat heeft gekookt). U kunt ook van uw arts instructie krijgen, hoe u dit het beste kunt doen.
Vooral wanneer ook het uitwendige van de neus geopereerd is, mag er gedurende enige weken geen druk of trek op de neus uitgeoefend worden; dus oppassen bij sport en balspelen!
Hoe wordt het verdoofd?
In ieder geval kan worden gezegd, dat de operatie plaats vindt zonder dat u daar noemenswaardige pijn bij heeft. Dit kan door plaatselijke verdoving of door algehele narcose.
Bij plaatselijke verdoving wordt de neus ongevoelig gemaakt door het toedienen van bepaalde medicamenten in de neus. Tijdens de operatie bent u bij kennis, u merkt dus dat u aan de neus wordt geopereerd. U voelt echter geen pijn.Bij algehele narcose wordt u door de anesthesist in slaap gebracht en wordt u pas wakker, wanneer de operatie achter de rug is. Welke van deze methoden in uw geval wordt toegepast zal uw kno-arts met u overleggen.
Enkele algemene inlichtingen
Na de operatie kan er wat zwelling en een blauwe verkleuring van de gezichtshuid en de oogleden optreden, vooral als er aan het uitwendige van de neus is geopereerd. Dit is het gevolg van kleine onderhuidse bloeduitstortingen en gewoonlijk verdwijnt dit binnen enkele dagen. De pijn na de operatie is meestal gering en altijd goed met pijnstillers te bestrijden. In de neus en omgeving kan een dof gevoel optreden, omdat kleine zenuwen zijn uitgeschakeld. Dit verdwijnt vanzelf, het normale gevoel komt terug binnen enkele weken tot maanden.
Is er een kans op complicaties?
Bij iedere operatie, ook een neusoperatie, is er sprake van enig risico. Er kan bijvoorbeeld een infectie optreden of een onverwachte bloeding. Dergelijke complicaties zijn echter goed behandelbaar. In de praktijk zijn complicaties bij een neusoperatie zeer zeldzaam.
Welk resultaat kunt u verwachten?
Hierover is niet zondermeer een uitspraak te doen, omdat er zo veel verschillende redenen bestaan voor het verrichten van een operatie aan de neus. Zie ‘Storingen in de functie van de neus’. Uw kno-arts zal zo zorgvuldig mogelijk proberen te schatten, hoe groot in uw geval de kans is op afname van de klachten. Ook het (geringe) risico van complicaties zal hierbij worden meegewogen.
Slotwoord
Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen, dan kunt u op werkdagen, tijdens spreekuren, telefonisch contact opnemen met de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde via telefoonnummer (0341) 463566.