Klik op de afbeelding om deze folder te bekijken met beeld en geluid (Indiveo).

Inleiding

Lumbaalpunctie

Binnenkort komt u naar het ziekenhuis voor een lumbaalpunctie. Met een lumbaalpunctie wordt uw hersenvocht onderzocht en kan de druk van het hersenvocht gemeten worden.

Voorbereiding

Bloedverdunners

Gebruikt u bloedverdunnende medicijnen? Geef dit voor het onderzoek door aan uw arts. In sommige gevallen moet u stoppen met deze medicijnen. Dit hangt af van het soort bloedverdunner dat u gebruikt.

U mag gewoon eten en drinken

Voor de ingreep mag u gewoon eten en drinken.

Regel vervoer naar huis

Regel iemand die u naar huis kan brengen. Mogelijk heeft u na de punctie last van hoofdpijn of duizeligheid. In dat geval is het niet verstandig om een voertuig te besturen of met het openbaar vervoer te reizen.

Het onderzoek

Lumbaalpunctie

Tekst video:

Hersenvocht is een kleurloze vloeistof, dat om de hersenen en ruggenmerg heen zit. Omdat het hersenvocht in verbinding staat met de hersenen, kunnen via dit vocht afwijkingen aan de hersenen onderzocht worden. Een lumbaalpunctie is een ruggenprik, waarbij met een dunne holle naald hersenvocht uit de onderrug wordt afgenomen. Tijdens het onderzoek ligt u op uw zij. U trekt uw knieën op en maakt uw rug zo bol mogelijk. In sommige gevallen wordt de lumbaalpunctie afgenomen terwijl u zit. Eerst voelt de arts op uw rug om de plek voor de punctie te bepalen. Daarna wordt uw rug gedesinfecteerd. De arts brengt vervolgens een naald in uw rug, precies tussen twee wervels in. Dit kan even pijnlijk zijn. Als de naald op de juiste plek zit, druppelt er hersenvocht uit. De arts vangt dit vocht op. Wanneer er voldoende vocht is afgenomen, verwijdert de arts de naald. Het wondje wordt afgedekt. Na het onderzoek blijft u nog een tijd plat op uw rug liggen. Daarna is de punctie klaar. De arts stuurt het afgenomen vocht naar het laboratorium voor onderzoek.

In sommige gevallen lukt de punctie niet in één keer. Dan wordt er direct een tweede keer geprikt.

Het onderzoek duurt gemiddeld 10 minuten

De punctie duurt gemiddeld 10 minuten. Na het onderzoek blijft u even plat op uw rug liggen tot u zich goed genoeg voelt om weer overeind te komen.

Zenuwpijn

Soms kan er met de naald per ongeluk een zenuw geraakt worden. Dit doet even pijn, maar geeft geen schade. Het voelt vaak aan als een elektrische schok of pijnscheut.

Nazorg na uw onderzoek

Adviezen voor thuis

De pleister mag er na een uur af. Het is daarnaast belangrijk dat u na de punctie veel vocht (met name dranken met veel cafeïne zoals koffie en cola) drinkt. Dat helpt om hoofdpijn tegen te gaan. Tegen de hoofdpijn kunt u eventueel ook een paracetamol innemen.

Het is verstandig om op de dag van het onderzoek geen zware inspanningen (met name bukken en tillen) te verrichten of te gaan werken.

Uitslag

De uitslag van het onderzoek is niet meteen bekend. U krijgt deze uitslag bij het volgende bezoek aan uw neuroloog.

Risico op complicaties

Hoofdpijn, nekpijn of duizeligheid

Sommige mensen krijgen na een lumbaalpunctie last van hoofdpijn, nekpijn of duizeligheid. Deze hoofdpijn kan meteen na de punctie optreden, maar ook een of twee dagen erna. De hoofdpijn ontstaat of wordt erger bij opstaan en lopen. Als u gaat liggen, vermindert de pijn.

Deze hoofdpijn wordt veroorzaakt door het weglekken van hersenvocht. Als het in uw rug gemaakte gaatje niet snel genoeg dichtgaat, lekt inwendig wat hersenvocht weg. Als u dan rechtop gaat zitten of loopt, wordt de druk in uw hoofd lager. Daardoor ontstaat de hoofdpijn. Het weglekken van een beetje hersenvocht – en dus ook de hoofdpijn – is niet schadelijk of gevaarlijk, maar wel vervelend.

Als u last heeft van deze hoofdpijn na de lumbaalpunctie, kunt u het beste een tot drie dagen bedrust nemen, waarbij u plat ligt. Meestal zullen de hoofdpijnklachten hierdoor afnemen. Tegen de hoofdpijn kunt u ook paracetamol gebruiken.

Wanneer moet ik contact opnemen?

Als de hoofdpijn na drie dagen nog niet minder wordt, kunt u bellen met de polikliniek neurologie. U krijgt dan telefonisch adviezen.

Krijgt u koorts en neemt de hoofdpijn toe en zakt deze niet af door te liggen? Neem dan zo snel mogelijk contact op met de polikliniek neurologie.

Wilt u deze informatie ook bekijken in een animatiefilmpje? Klik dan hier.