Voedingsadviezen

Voedingsadviezen bij dunne ontlasting / diarree

• Drink niet meer dan anderhalf tot twee liter vocht per dag. Drink hiervan ongeveer:
  • Een halve liter aan water gerelateerde dranken (koffie, thee, bouillon).
  • Een halve liter verzuurde melkproducten (karnemelk, yoghurt, kwark etc.).
  • Een halve liter andere dranken.
• Zijn de klachten ernstig? Dan kunt u de laatste halve liter ook vervangen door isotone dranken. Bijvoorbeeld sportdranken, ORS en kokoswater. Isotone drank wordt beter in het bloed opgenomen dan water of andere drank. Voorbeelden zijn Aquarius, AA drink iso, AH sportdrank isotoon, groente en tomatensap. Let goed op dat u isotone dranken neemt. Veel sportdranken zijn namelijk ook hypertoon. Hypertone dranken kunnen uw klachten verergeren.
• Vermijd veel cafeïne. Dit werkt laxerend. 
• Vermijd koolzuurhoudende dranken. Ze kunnen winderigheid en een opgeblazen gevoel geven. 
• Neem geen light producten. De zoetstoffen maken de ontlasting dunner en werken laxerend. 
• Eet vaker kleine maaltijden. Doe dit vijf tot zes keer op een dag. Sla geen maaltijd over, dit verergert de klachten van dunne ontlasting en winderigheid. 
• Kauw het voedsel goed. Eet rustig zonder te veel te praten. 
• Eet vezelrijke voeding. Dit dikt de ontlasting in en vertraagt de doorgang. 
• Voeg lijnzaad toe aan uw voeding. Dit reguleert de ontlasting. 
• Zetmeelrijke producten binden het vocht en dikken de ontlasting in. Bijvoorbeeld aardappelen, peulvruchten, pasta en banaan.
• Neem niet meer dan drie stuks fruit op een dag. Teveel fruit versnelt de doorgang/ werkt laxerend. 
• Stop met roken. Roken verhoogt het samentrekken van de darm en zorgt voor winderigheid. 

Voedingsadviezen bij vaste ontlasting en clustering (= meerdere keren ontlasting binnen anderhalf tot twee uur) 

• Eet vezelrijke voeding, zoals groenten, volkorenbrood en muesli. Vezels bevorderen de darmwerking. 
• Voeg één eetlepel gebroken lijnzaad toe aan yoghurt of kwark. Gebroken lijnzaad kunt u kopen bij de supermarkt en reformwinkel. 

Door de regelmatige en dunne ontlasting kan uw anus een schrijnend en pijnlijk gevoel geven . 

• Gebruik na iedere ontlasting water en een zacht washandje om de anus schoon te maken. Door de regelmatige ontlasting kunnen klachten ontstaan als een branderig gevoel en jeuk. Gebruik geen zeep of hard toiletpapier. 
• Ter bescherming van de huid kunt u Sudocrème, Bepanthen of zinkoxide zalf proberen. Dit kunt u kopen bij de drogist. Werkt dit niet voldoende? Neem dan contact op met de stomaverpleegkundige voor een andere zalf/crème. 
• Heeft u klachten van het verliezen van ontlasting? De stomaverpleegkundige of arts kan een machtiging maken voor de aanschaf van incontinentiemateriaal.

Medicatie 

Is de ontlasting te dun? Dan kan de arts een recept voorschrijven voor psylliumvezels (Metamucil). Deze kunt u één tot twee keer per dag innemen met heel weinig water of yoghurt. Dit zorgt voor indikking van de ontlasting. Het vermindert de branderigheid bij de anus. 

Zie hiervoor de gebruiksinstructies (advies 1). 

Ook kan de arts loperamide voorschrijven. Dit middel vertraagt de werking van de darm en zal de ontlasting indikken. Het kost enige tijd om de juiste dosering voor u te vinden. LET OP dat de ontlasting juist niet te dik wordt. Bouw het gebruik langzaam op. 

Neem loperamide een half uur voor de maaltijd in en eventueel voor de nacht, als u in de nacht veel klachten heeft. 

Is de ontlasting te dik? Dan kan de arts een recept voorschrijven voor psylliumvezels (Movicolon/macrogol). Deze moet u dan innemen met veel water! De ontlasting wordt daar soepeler en dunner van. Hiervoor geldt ook dat het zoeken is naar de juiste dosering voor u. 

Zie hiervoor de gebruiksinstructies (advies 2). 

Bij clusteren (meerdere keren ontlasting binnen anderhalf tot twee uur) kunnen ook de psylliumvezels hulp bieden. Neem deze aan het einde van de maaltijd in. Gebruik hiervoor weinig water of yoghurt. Dit zorgt voor indikking van de ontlasting. 

Bekkenbodemfysiotherapie 

Een fysiotherapeut met specialisatie bekkenbodemproblematiek kan u spierversterkende oefeningen van het bekken en anus kringspier aanleren. 

Bij problemen of een verzwakte sluitspier van de anus is het moeilijker om de dunne ontlasting op te houden. Ook kan de houding op het toilet een rol spelen bij een goede lediging van de darm. Uw arts kan een verwijzing schrijven voor een bekkenbodemfysiotherapeut bij u in de buurt. Zie www.bekkenfysiotherapie.nl.

Darmspoelen 

Bij aanhoudende en ernstige klachten kan darmspoelen ingezet worden. De LARS klachten kunnen direct na de (herstel-) operatie ernstig zijn. De darm moet zich aanpassen aan de nieuwe situatie. Deze klachten moeten na drie tot zes maanden afnemen. 

Beperken de klachten u in uw dagelijks functioneren? Dan is darmspoelen een manier om uw darm elke dag te legen. De handeling kost dagelijks 30-60 minuten.  

Met een spoelsysteem brengt u lauwwarm water in de darm. Dit wekt een natuurlijke reactie op voor het legen van de darm. Het is bedoeld om ongewild verlies van ontlasting te voorkomen. Ook vermindert het veelvuldige aandrang. Als dit goed lukt, heeft u de rest van de dag geen ontlasting meer.

Vraag er naar bij uw arts of stomaverpleegkundige. Zij kunnen u hier meer informatie over geven. Het darmspoelen wordt u aangeleerd door een verpleegkundige in de thuissituatie.

Bijlage

Gebruiksinstructies met betrekking tot psylliumzaad (Metamucil, psylliumvezels of Movicolon) 

Op advies van uw behandelend arts of stomaverpleegkundige gaat u beginnen met medicatie om de ontlasting te optimaliseren. Lees voor gebruik aandachtig de bijsluiter door. Deze instructie is een aanvullend advies hierop. 

U kunt dit middel voor twee doeleinden gebruiken:

1. Om te harde ontlasting soepeler te maken (Bristol type 1 of 2). De vezels laten de ontlasting meer water opnemen. De ontlasting wordt zachter en zwelt wat op. Dit stimuleert de stoelgang.

2. Of om te dunne ontlasting vaster te maken, en/ of meer samen te voegen (Bristol type 5,6 of 7). De vezels zorgen voor meer volume in de ontlasting en binden het vocht. Hierdoor wordt de ontlasting vaster en meer samengevoegd (clusteren).

Deze schaal geeft aan welke vorm de ontlasting heeft en welke score daar bij hoort. De ideale score op de Bristol schaal voor ontlasting is tussen 3 en 4.

Het gewenste effect van dit middel is te bereiken door een andere wijze van inname:

1. Om harde ontlasting soepeler te maken:

   • Neem de benodigde hoeveelheid in met een glas koud water.

   • Roer goed en drink het onmiddellijk op. Of meng het met voedsel (bijvoorbeeld vla of yoghurt).

   • Drink na iedere dosis een extra glas water.

   • Neem dit middel niet in vlak voor u gaat slapen.

2. Om te dunne ontlasting vaster te maken en/ of meer samen te voegen:

   • Neem de benodigde hoeveelheid in met een half glas water.

   • Roer goed en drink het onmiddellijk op. Doe dit direct na de maaltijd.

   • Het middel dikt de ontlasting in zodat er een gelachtige substantie ontstaat.

   • Na inname van dit middel mag u een half uur niet drinken.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Bel dan met de stomaverpleegkundige van de polikliniek chirurgie. Telefoonnummer: 0341-46 35 94.