Berekenen van de koolhydraat-ratio en insulinegevoeligheid voor diabetespatiënten (bij 4 x daags insuline schema of CSII)

Berekenen van Koolhydraatratio

De gemeten bloedglucosewaarden worden voor een belangrijk deel bepaald door de  koolhydraten uit de voeding en de insuline die wordt toegediend.

Om deze bloedglucosewaarden zo goed mogelijk te reguleren, is het van belang de (ultra) kortwerkende insuline voor de maaltijd aan te passen aan de hoeveelheid koolhydraten die gegeten wordt.

Het aanpassen van de insuline aan de koolhydraatinname wordt Kh-ratio genoemd. Deze ratio zegt iets over de gevoeligheid voor insuline en kan per maaltijd (soms zelfs per dag) verschillen.

Daarbij is het belangrijk dat u per maaltijd weet hoeveel koolhydraten deze bevat. Alleen als er mooie dagcurves zijn, is de ratio goed te berekenen.

Hoe wordt de Kh-ratio berekend?

Deel de koolhydraten (Kh) die gegeten worden door het aantal eenheden (ultra) kortwerkende insuline dat bij die maaltijd gespoten of gebolust wordt.

Ontbijt:          ….Kh - ratio =

Kh : aantal EH (ultra) kortwerkende insuline

Lunch:             ….Kh - ratio =

Kh : aantal EH (ultra) kortwerkende insuline

Diner:             ….Kh - ratio =

Kh : aantal EH (ultra) kortwerkende insuline

Bijvoorbeeld:

Ontbijt = 38 Kh

EH insuline = 3

Kh ratio = 38 : 3 = 13

Dit betekent dat voor elke 13 gram koolhydraten bij het ontbijt 1 EH insuline gespoten/gebolust moet worden.

Eetdagboekje

Om de Kh-ratio goed te kunnen berekenen, is het belangrijk om drie tot vijf dagen nauwkeurig een eetdagboekje bij te houden en het volgende daarin op te schrijven:

1.   Van alles wat er gegeten en gedronken wordt de hoeveelheid koolhydraten noteren en het

      tijdstip wanneer er gegeten wordt. Weeg het zetmeelcomponent van de warme maaltijd af.

2.  Een zevenpuntsdagcurve.

3.  De hoeveelheid insuline die gespoten/ gebolust wordt.

4.  Bijzonderheden zoals activiteit, hypo, stress.

De diëtist en diabetesverpleegkundige begeleiden u bij het uitzoeken van de ratio aan de hand van bovenstaand eetdagboek.

Aanvullende tips

• Houd bij tussendoortjes de ratio aan van de maaltijd ervoor. Er dient wel rekening gehouden te worden met de actieve insuline van de maaltijd ervoor en de te verwachte activiteiten.
• Bij de insulinepomp kunt u ook gebruik maken van de bolus wizard of boluscalculator.

Berekenen van insulinegevoeligheid  = correctiefactor voor diabetespatiënten (bij 4xdd insuline schema of CSII)

Met behulp van de correctiefactor kunt u berekenen hoeveel mmol/l uw bloedglucosewaarde daalt per gebruikte extra eenheid (ultra) kortwerkende insuline, om zo de verhoogde bloedglucosewaarde terug te brengen tot uw streefwaarde.

Hoe wordt de correctiefactor berekend?

100 : totale dagdosis insuline = correctiefactor.

Bijvoorbeeld:

Totale dagdosis insuline = 40

Correctiefactor = 100 : 40 = 2.5

Dus als de bloedglucosewaarde te hoog is zal met 1 IE insuline extra de bloedglucosewaarde

2.5 mmol extra dalen.

Persoonlijk advies