Klik op de afbeelding om deze folder te bekijken met beeld en geluid (Indiveo).
Het kniegewricht
Het kniegewricht
Tekst video:
De knie is een scharniergewricht wat bestaat uit het uiteinde van het bovenbeen, de bovenkant van het onderbeen en de knieschijf. Op de plekken waar deze botten samenkomen zit kraakbeen. Op de bovenkant van het onderbeen zitten twee speciale halvemaanvormige schijfjes kraakbeen. Een los schijfje heet de meniscus. Doordat er op de uiteindes van de botten kraakbeen zit, draait alles soepel over elkaar heen. Kraakbeen is een glad en verend weefsel. Bij het ouder worden kan de laag kraakbeen kapot gaan en het gewricht ontsteken. Men spreekt dan van slijtage, ook wel artrose genoemd, in de volksmond wordt dit een ‘versleten knie’ genoemd.
Het kniegewricht is een meerassig gewricht. Bij het lopen en bewegen glijdt het bovenbeen over het dragende oppervlak van het onderbeen. Dat kan omdat er op de gewrichtsoppervlakken een laag kraakbeen zit. Dit kraakbeen is glad en verend weefsel.
Bij het ouder worden kan de laag kraakbeen kapot gaan en het gewricht ontsteken. Men spreekt dan van slijtage (artrose). In de volksmond noemen we dit ook wel een ‘versleten knie’.
De meest voorkomende klacht bij slijtage van het kniegewricht is pijn. De pijn zit aan de voorzijde van de knie en kan soms naar het onderbeen trekken. De pijn kan ook optreden in andere delen van de knie. Het gewricht wordt steeds stijver.
Als de slijtage erger wordt nemen de klachten toe. Medicijnen en fysiotherapie helpen dan niet meer. U kunt kiezen voor een nieuwe knie of het accepteren van de klachten.
Afspraken
Voor de ingreep heeft u een aantal voorbereidende afspraken.
Vul de vragenlijsten in
Het is belangrijk dat u de vragenlijst zorgvuldig invult. Dit kunt u digitaal en vanuit huis doen. Gebruik hiervoor de link in de MijnStJansdal app.
Het pre-operatief anesthesiologisch spreekuur
De anesthesist bekijkt de vragenlijst die u thuis heeft ingevuld. Aan de hand van uw antwoorden beoordeelt de anesthesist of u geopereerd kunt worden en welke vorm van anesthesie (verdoving) voor u het beste is. Ook beoordeelt de anesthesist of er aanvullend onderzoek nodig is door een andere specialist.
Medicatiespreekuur
De apothekersassistent neemt uw medicijngebruik met u door. Neem hiervoor een actueel medicatie overzicht mee.
Afspraak orthopedisch consulent
Tijdens de afspraak met de orthopedisch consulent krijgt u informatie over opname, operatie, prothese en zorg na de operatie. Ook is er volop tijd voor het stellen van vragen. Tip: schrijf uw vragen voorafgaand aan het gesprek op.
Afspraak fysiotherapeut
Vooraf of aansluitend op uw afspraak met de orthopedisch consulent heeft u een afspraak met de fysiotherapeut. De fysiotherapeut geeft u uitleg over het bewegen voor en na de operatie. Ook bespreekt de fysiotherapeut de leefregels en het gebruik van hulpmiddelen. Tijdens deze afspraak vindt er een screening plaats om samen met u te bepalen of u na de operatie direct naar huis kunt, of dat er een revalidatietraject geregeld moet worden.
Operatiedatum
Na goedkeuring van de anesthesist kan de operatie worden ingepland. Hierover wordt u telefonisch benaderd. De wachttijd voor de operatie varieert.
Medicijnen
Bloedverdunners
Gebruikt u bloedverdunners zoals Ascal (carbasalaatcalcium), Sintrom (acenoucoumarol) of Plavix (clopidogrel)? Dan is het belangrijk dat u de instructies van uw arts over het tijdelijk stoppen daarvan opvolgt. Weet u niet meer wat er is gezegd over uw bloedverdunners? Neem dan ruim van tevoren contact op met de poli orthopedie. Zij kunnen in het dossier zien wat hierover is besproken.
Trombosedienst
Bent u onder controle bij de trombosedienst? Laat hen dan weten wanneer u geopereerd wordt.
Overige medicijnen
Als u thuis al medicijnen gebruikt, dan blijft u deze gewoon gebruiken zoals u dat gewend bent. U heeft van de anesthesist informatie gekregen over de medicijnen die u moet innemen op de dag van de ingreep. Neem uw medicijnen mee naar het ziekenhuis.
Wat moet u vooraf regelen?
Hulpmiddelen en aanpassen woning
Het is belangrijk dat u uw woning, waar nodig, aanpast vóór uw thuiskomst. Ook is het belangrijk dat u voor de operatie de hulpmiddelen regelt die voor u van toepassing zijn. Uw orthopedisch consulent of fysiotherapeut bespreken welke hulpmiddelen u nodig heeft.
-
Krukken of rollator. U heeft zeker de eerste zes weken na de operatie een loophulpmiddel nodig. Deze moet u meenemen bij de opname in het ziekenhuis. U kunt ze kopen of huren bij de thuiszorgwinkel. Bijvoorbeeld bij Medipoint.
- Hoge stoel met leuning.
- Losse vloerkleden verwijderen. Als u de kleden niet kunt verwijderen breng er dan een antisliplaag onder aan.
- Voldoende loopruimte. Zet uw meubels zo neer dat er voldoende ruimte is voor een rollator of krukken.
- Hoog bed. U kunt uw bed verhogen door middel van bedklossen of een tweede matras. Dit zorgt voor de juiste zithoogte bij het in- en uit bed stappen. De minimale hoogte van het bed moet net boven de knie zijn.
- Trappen. Zorg ervoor dat de leuningen goed zijn verankerd aan één of beide kanten van de trap. Zorg dat eventuele trapbekleding veilig en vlak is.
- Een douchestoel om veilig zittend te kunnen douchen.
- Handvatten/beugels op het toilet en in de badkamer om u op te kunnen trekken of te laten zakken.
- Toiletverhoger.
- Helping-hand, handig om voorwerpen van de grond te rapen.
- Lange schoenlepel.
- Makkelijk zittende schoenen met antislipzool. Bij voorkeur instappers of schoenen met elastische veters.
- Postoel. Dit is handig als u ’s nachts naar het toilet moet en er geen toilet op de slaapetage aanwezig is.
Thuiszorg
In principe gaat u na de operatie naar huis. Het kan zijn dat u thuiszorg nodig heeft. Neem voor de operatie zelf contact op met een thuiszorgorganisatie om thuiszorg te regelen. Als u weet wanneer u geopereerd wordt, geeft u dit door aan de thuiszorg. Misschien heeft u thuis ook nog aanpassingen of hulpmiddelen nodig. U kunt zelf hulpmiddelen regelen. Voor meer informatie kunt u kijken op de website van Medipoint. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
Fysiotherapie
-
Het is verstandig om al vóór de operatie te werken aan uw conditie en kracht. Een fysiotherapeut kan u hierbij helpen. U herstelt dan sneller en u verkleint de kans op complicaties.
-
Ook heeft u na de operatie fysiotherapie nodig. Of dit vergoed wordt, hangt af van uw verzekering en of u dit jaar al eerder fysiotherapie heeft gehad. Informeer bij uw zorgverzekeraar.
-
We raden u aan om, zodra de operatiedatum bekend is, een afspraak te maken bij een fysiotherapeut. Neem hiervoor zelf contact op met een fysiotherapeut bij u in de buurt.
Voorbereiding op de opname
Contact voor de opname
Heeft u de MijnStJansdal app? Dan ontvangt u een week van tevoren informatie over uw opname. Heeft u deze app niet? Dan wordt u gebeld.
Uw gezondheid voor de operatie
V erandert uw gezondheid vóór de operatie? Laat ons dit dan weten. Bel met de orthopedisch consulent 0341 - 46 34 62.
Voorbereiding op de operatie
Nuchter zijn
Voor de ingreep is het noodzakelijk dat u nuchter bent. Kijk hiervoor het animatiefilmpje 'Nuchter zijn'. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
Neem voor uw ziekenhuisbezoek het volgende mee:
-
De medicijnen die u gebruikt.
-
Loophulpmiddel.
-
Makkelijk zittende kleding en stevige schoenen.
Gebruik geen crème, lotion, sieraden of make-up
Op de dag van de ziekenhuisopname moet u thuis douchen. Smeer uzelf niet in met crème of lotion. U krijgt namelijk plakkers op uw lichaam om u in de gaten te houden en anders plakken deze minder goed.
Make-up moet u voor de operatie verwijderen. Sieraden moeten zo veel mogelijk worden afgedaan. Piercings zijn alleen toegestaan als ze niet in de buurt van uw luchtweg of het te opereren gebied zitten en geen scherpe uiteinden hebben.
Laat uw waardevolle spullen thuis
Het ziekenhuis is niet verantwoordelijk voor vermissen of beschadiging van uw eigendommen.
Voorbereiding op ontslag
Het is belangrijk om een aantal dingen te regelen voordat u naar huis gaat:
-
Zorg er in ieder geval voor dat u voor de eerste 24 uur na opname opvang of ondersteuning heeft geregeld, of dat u dat laat regelen. Kunt u niet alleen thuis zijn? Of heeft u thuiszorg nodig? Dan moet u dit zelf regelen. Hier zijn kosten aan verbonden.
-
Zorg ervoor dat u bij terugkeer pijnstillers (bij voorkeur paracetamol) in huis heeft. Het is normaal dat u na een operatie wat pijnklachten heeft.
Niet deelnemen aan het verkeer
Zorg ervoor dat iemand u komt ophalen als u weer naar huis kunt. U mag zelf nog niet autorijden. Wanneer u wel weer mag autorijden, hangt af van verschillende factoren. Kijk voor meer adviezen op onze website: www.focuskliniekstjansdal.nl/vragenknie. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
De operatie
De knieoperatie
Tekst video:
Met een knieoperatie wordt uw versleten en pijnlijke knie vervangen door een kunstknie. Nadat u de verdoving heeft gekregen, ligt u op de operatietafel. Daarna maakt een medewerker de huid schoon met een desinfecterend middel en dekt de plek van de ingreep af met steriele doeken. De arts maakt een snee midden op de knie om bij het kniegewricht te komen en opent het kniekapsel. Hierna maakt de arts de versleten kraakbeenvlakken van het bovenbeensdeel en van het onderbeensdeel schoon door een dun laagje bot weg te halen. De arts bekleedt daarna het boven- en onderbeen met een nieuwe laag van metaal. Tussen deze lagen komt een plastic glijlaag. Als het nodig is krijgt ook uw knieschijf een nieuwe plastic glijlaag. Hierna wordt het gewrichtskapsel en de huid gehecht. De knie wordt verbonden met een drukverband.
De operatie duurt ongeveer één tot anderhalf uur. Hierna gaat u naar de uitslaapkamer.
Dag 0: dag van de operatie
Dag 0: dag van de operatie
Vanaf dag 0 start uw herstel. Houdt u goed aan de leefregels en de adviezen die u krijgt. Verpleegkundigen komen regelmatig bij u om te kijken of alles goed met u gaat.
Medicijnen
U krijgt bloedverdunners (fraxiparine) om trombose (klontering van het bloed) te voorkomen. U krijgt deze medicijnen via een injectie in de buikhuid. Deze medicijnen blijft u tot 30 dagen na de operatie gebruiken. We leren u dit zelf te doen. U krijgt daarnaast pijnstillende medicijnen.
Fysiotherapeut
Bent u op tijd terug op de afdeling? Dan zal de fysiotherapeut al bij u langskomen om een start te maken met het bewegen. De oefeningen en leefregels worden met u doorgenomen. Zodra het mogelijk is, wordt u op de bedrand geholpen en wordt er gekeken of staan lukt. Ook ’s avonds zal u met de verpleegkundige nog eens in beweging komen. Bekijk ook de volgende informatie: Fysiotherapie na totale knieoperatie. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
Voorkom wondinfecties door goede hygiëne
Het is belangrijk dat u zorgt voor een goede (hand)hygiëne. Probeer de wond zo weinig mogelijk aan te raken met uw handen. Dit helpt om wondinfecties te voorkomen.
Dag 1: weer in beweging
Controlefoto
Er wordt op deze dag een controlefoto gemaakt. Het drukverband wordt verwijderd.
Draag makkelijk zittende kleding
Draag overdag makkelijk zittende kleding en stevige schoenen. U bent namelijk niet ziek, maar u herstelt van een operatie.
Gevarieerd eten bevordert het herstel
Probeer gevarieerd te eten. Dit zorgt ervoor dat u sneller herstelt. Voldoende drinken helpt uw darmen weer op gang te komen na de operatie.
Fysiotherapeut
De fysiotherapeut komt twee of drie keer bij u langs. De fysiotherapie bestaat uit:
-
Uitvoeren van oefeningen in lig, zit en stand.
-
Oefenen met veilig in en uit bed komen.
-
Lopen met een loophulpmiddel (krukken of rollator).
-
Zo nodig wordt er met u trapgelopen.
Tijdens de therapie wordt er veel aandacht besteed aan de juiste manier van lopen, omdat u mogelijk door de jarenlange klachten een afwijkende manier van lopen hebt ontwikkeld. Bekijk ook de volgende informatie: Fysiotherapie na totale knieoperatie. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
Weer naar huis
Weer naar huis
De dag na de operatie gaat u met ontslag. U mag het ziekenhuis verlaten als:
- Uw gezondheid en wondgenezing goed is.
- U zelfstandig in en uit bed kunt komen.
- U veilig en zelfstandig met krukken/rollator kunt lopen.
- U veilig en zelfstandig kunt traplopen met krukken (wanneer u thuis een trap heeft).
U krijgt leefregels en adviezen mee. U kunt ons altijd bellen voor vragen of bij complicaties. Bel dan tijdens kantooruren met de orthopedisch consulent, telefoonnummer 0341 - 46 34 62.
Medicijnen
Voordat u het ziekenhuis verlaat, kunt u de fraxiparine en eventueel ook nieuwe gestarte medicijnen ophalen bij de poli-apotheek. Gebruikte u thuis bloedverdunners? Dan vertelt uw arts wanneer u weer moet beginnen met deze bloedverdunnende medicijnen. Pijnstillers kunt u meestal na twee weken afbouwen en stoppen. Dit hangt af van uw pijn en de soort operatie die u hebt gehad.
Weer thuis
Wond
-
De hechtingen worden 14 dagen na de operatie verwijderd op de polikliniek. U krijgt hiervoor een afspraak bij de orthopedisch consulent.
-
Gebruik de eerste vier weken geen crème of lotion rond het wondgebied.
Wondproblemen
Neem bij wondproblemen altijd contact met ons op. Denk hierbij aan:
-
koorts;
-
roodheid;
-
zwelling;
-
wondlekkage;
-
pijn die steeds erger wordt.
Bel tijdens kantooruren met de orthopedisch consulent, telefoonnummer 0341 - 46 34 62. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de huisartsenpost of de spoedeisende hulp.
Fysiotherapie
U heeft na uw opname nog fysiotherapie nodig. U gaat dan naar een fysiotherapeut bij u in de buurt. U krijgt een overdracht voor deze fysiotherapeut in uw MijnStJansdal app. Bekijk ook de volgende informatie: Fysiotherapie na totale knieprothese. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
Pijn
Vanaf ongeveer twee weken wordt de pijn steeds wat minder. De pijn die u voelt is meestal spierpijn. De pijn kan ook aanwezig zijn als signaalfunctie. Als u rust en activiteit afwisselt, wordt de pijn steeds wat minder. Drie tot vier maanden na de operatie gaat het vaak ineens veel beter.
Zwelling
De zwelling (ook wel oedeem genoemd) vermindert meestal tijdens de eerste weken na de operatie. De zwelling wordt minder als u twee keer per dag uw benen hoog legt. De zwelling is over het algemeen ’s avonds het grootst.
Adviezen voor de eerste drie maanden
Houdt u zich aan de onderstaande leefregels:
-
Leg uw benen omhoog als deze wat gezwollen zijn.
-
Wissel lopen, staan en zitten regelmatig af.
-
Loop bij voorkeur op stevige schoenen.
-
Gebruik krukken of een rollator bij het lopen . Doe dit in ieder geval de eerste zes weken.
-
Oefen dagelijks met oefeningen uit uw schema.
-
Loopt u zonder loophulpmiddelen? Dan mag u ook weer fietsen.
-
Kijk voor meer adviezen op onze website: www.focuskliniekstjansdal.nl/vragenknie. U vindt de link onder het kopje 'Handige links'.
Adviezen voor na drie maanden
Houdt u zich aan de onderstaande leefregels:
-
U mag weer zwemmen.
-
Zorg voor een gezond gewicht. Overgewicht belast uw nieuwe kniegewricht.
-
Zes tot acht weken na de operatie kunt u weer seks hebben. Vraag meer informatie aan uw orthopedisch consulente.
-
Vertel uw tandarts / mondhygiëniste dat u een nieuwe knie heeft gekregen.
-
Krijgt u ergens een infectie? Neem dan zo spoedig mogelijk contact op met uw huisarts.
Mogelijke risico’s op complicaties
Voor- en nadelen van de operatie
De meeste mensen die geopereerd zijn hebben na de ingreep geen pijn meer, kunnen beter lopen en vaak ook fietsen en zwemmen. Op lange termijn kan echter slijtage en eventueel loslating van de prothese optreden.
Complicaties
De kans op complicaties is klein.
-
U kunt een wondinfectie krijgen. U krijgt voor en na de operatie antibiotica om de kans hierop te verkleinen.
-
Er kan een nabloeding of bloeduitstorting ontstaan.
-
Bloedstolsels (trombose).
-
Nog minder voorkomende complicaties zijn: schade aan zenuwen, bloedvaten of aan het bot. Ook kan een klein verschil in beenlengte ontstaan.
-
Bij een klein deel van de patiënten kan er restpijn blijven na de operatie.
Tot slot
Handige links
Medipoint voor het zelf regelen van hulpmiddelen.
Www.focuskliniekstjansdal.nl/vragenknie voor adviezen en veelgestelde vragen.
Fysiotherapie na totale knieoperatie , animatiefilmpje Indiveo.
Nuchter zijn , animatiefilmpje Indiveo.
Wilt u de informatie ook bekijken in een animatiefilmpje? Klik dan hier.