Wat is een kijkoperatie?
Een kijkoperatie kan plaatsvinden in de buik of in de borst. Vindt de ingreep plaats in de buik, dan is het een ‘laparoscopie’. Gaat het om een ingreep in de borst, dan is het een ‘thoracoscopie’.
Bij een kijkoperatie wordt in principe hetzelfde gedaan als bij een ‘gewone’ operatie. Het gaat om het wegnemen van een ziek orgaan of het herstellen van een probleem. Alleen is het met deze techniek niet nodig een grote snee/wond in de buik of borstkast te maken.
Bij de ingreep in de buik, wordt de buik om te beginnen opgeblazen met koolzuurgas (CO2). Dit is een onschadelijk gas. Het ‘opblazen’ van de buik dient om meer ruimte te maken tussen de verschillende organen, zodat het mogelijk wordt veilig te opereren.
De borstkas hoeft niet opgeblazen te worden met koolzuurgas, omdat de borstkast open wordt gehouden door de ribben. De te operen long moet niet beademd worden. Een speciaal intubatiesysteem kan de longen dan ook onafhankelijk van elkaar beademen.
Daarna wordt een aantal buisjes in de buik of borstkas gebracht, meestal drie tot vijf. Deze buisjes zijn 0,5 of 1,0 cm dik. De wondjes in de buik- of borstwand worden hierdoor dus ook maar slechts 0,5 en 1,0 cm! Door één van de buisjes wordt een camera ingebracht, zodat de operateur op een televisiescherm de buik- of borstkasinhoud kan zien.
Door de andere buisjes worden instrumenten ingebracht waarmee wordt geopereerd, zoals schaartjes of een pincet, en soms extra instrumenten om de operatie gemakkelijker te maken. Dit verschilt per ingreep. Het opereren zelf gebeurt helemaal via het televisiescherm; vandaar de naam kijkoperatie. Om een orgaan te kunnen verwijderen, is het soms nodig één van de sneetjes iets groter te maken. Bij een buikoperatie wordt aan het einde van de ingreep al het koolzuurgas eerst verwijderd. Daarna worden in alle gevallen de wondjes gesloten. Indien nodig wordt er een wonddrain achtergelaten om het wondvocht af te laten lopen.
Het gebruik van bloedverdunnende medicijnen moet vaak één dag of een aantal dagen voor de operatie gestaakt worden. Dit moet echter altijd gebeuren in overleg met een arts. Meldt daarom het gebruik van bloedverdunners altijd aan degene die de operatie uitvoert. Indien u op aanraden van uw arts moet stoppen met de bloedverdunners en u bent onder behandeling bij een trombosedienst, dient u contact op te nemen met de trombosedienst binnen uw regio.
Waarom een kijkoperatie?
Een kijkoperatie is technisch lastiger dan een gewone operatie, omdat de operateur niet met zijn handen in de operatiewond kan, maar als het ware van een afstand door kleine gaatjes moet opereren. Ook kan het zijn dat de operatie langer duurt dan als het via de ‘open’ methode gebeurt.
Waarom dan toch ‘moeilijk doen als het gemakkelijk kan’? Een kijkoperatie heeft verschillende grote voordelen:
- De operateur kan tijdens de ingreep veel beter alle details van het lichaam zien, omdat alles door de camera vergroot wordt. De operatie kan nauwkeuriger worden uitgevoerd, zodat er beduidend minder bloedverlies is en het uiteindelijke resultaat beter zal zijn. Bovendien heeft de patiënt tijdens de ingreep minder narcosemiddelen nodig, ook al duurt de ingreep soms langer.
- Het herstel gaat in het algemeen sneller, zodat het verblijf in het ziekenhuis korter is. Dit komt met name door de kleinere wondjes, die ook veel minder pijnklachten geven. Eenmaal thuis zal het herstel ook sneller zijn.
- Er is ook nog een cosmetisch aspect; de wondjes - en dus ook de littekens - zijn vele malen kleiner dan bij een open operatie.
Lukt het altijd via een kijkoperatie?
Op de vraag of een kijkoperatie altijd de aangewezen weg is, luidt het antwoord ‘nee’. Soms blijkt bij een kijkoperatie dat toch een ‘open’ operatie nodig is. Hiervoor kunnen veel verschillende redenen zijn. Het kan zijn dat de operateur het orgaan of de belangrijke bloedvaten niet goed in beeld kan krijgen. Dit kan bijvoorbeeld komen doordat er veel verklevingen zijn door eerdere operaties, door overgewicht, of doordat er een afwijkende ligging of bloedvoorziening van het orgaan is. Het belangrijkste is dat de operatie goed en veilig gebeurt, met zo weinig mogelijk risico’s. Als de operateur er niet 100% zeker van is hoe de ‘vork in de steel’ zit, zal hij toch een ‘open’ operatie moeten doen. Er is dan sprake van een conversie. De operateur bespreekt dit van te voren met u.
Mogelijke complicaties na kijkoperatie
Aan elke ingreep, hoe klein ook, zijn risico’s verbonden. Na een kijkoperatie kunnen er, net als na een ‘gewone’ operatie, complicaties optreden zoals:
- (na-) bloedingen
- schouderpijn door prikkeling van koolzuurgas
- infecties van de wond of in de buik/borstkas
- beschadiging van omliggende organen tijdens operatie
- vorming van bloedproppen
- littekenbreuk
Na de ingreep
De pijn die u hebt na een kijkoperatie zal veel minder zijn dan na een ‘gewone’ operatie, omdat u immers geen grote buik- of borstkaswond heeft. U kunt in de eerste dagen nog wat misselijk zijn. In uitzonderlijke gevallen duurt dit langer. In het algemeen kunt u snel weer eten en drinken en uit bed komen. De opnameduur zal naar verwachting veel korter zijn dan na een ‘gewone’ operatie. Ook de tijd tot volledig herstel (het moment waarop u alles weer kunt dat u voor de ingreep ook kon) is normaliter veel korter.
Beleid St Jansdal bij kijkoperaties
Veel kijkoperaties zijn hoogtechnische ingrepen, waar risico’s aan verbonden zijn. Daarom moet aan hoge kwaliteitseisen worden voldaan. Ziekenhuis St Jansdal heeft een aparte commissie ingesteld die zich bezig houdt met de bewaking van de kwaliteit en het introduceren van nieuwe technieken en materialen bij kijkoperaties.
Contact
Heeft u na uw bezoek aan het ziekenhuis vragen?
- De eerste vijf dagen na het bezoek kunt u contact met ons opnemen via het algemene nummer van het ziekenhuis: 0341-463911. De receptioniste zal u doorverbinden met de afdeling waar u uw vraag kunt stellen.
-
Is het langer dan vijf dagen geleden? Neem dan contact op met uw eigen huisarts of buiten kantoortijden met de huisartsenpost. Zie voor contactgegevens de website van ziekenhuis St Jansdal.