Uw reumatoloog heeft u een JAK-remmer voorgeschreven. Hier kunt u meer lezen over dit geneesmiddel.

 

Wat is een JAK-remmer?

JAK is een afkorting van Janus Kinase. Janus Kinase zijn enzymen die betrokken zijn bij ontsteking en afweer. Janus-kinaseremmers (JAK-remmers) zijn medicijnen die deze enzymen remmen. JAK-remmers zijn tabletten die gebruikt kunnen worden in de behandeling van reumatische aandoeningen. Er bestaan verschillende soorten JAK-remmers.

 

Hoe werkt een JAK-remmer?

Het medicijn remt de JAK-enzymen in de cel die betrokken zijn bij ontsteking en afweer. Enzymen kunnen reacties in en buiten cellen versnellen zonder daarbij zelf verbruikt te worden. Hierdoor kan een enzym zijn rol steeds opnieuw vervullen en kunnen celprocessen constant blijven draaien. Door deze enzymen te remmen, verminderen de signalen die nodig zijn om afweercellen te activeren. Daardoor wordt het overactieve afweersysteem geremd en vermindert de ontsteking van de gewrichten. Het medicijn heet daarom een JAK-remmer. JAK-remmers werken snel (al na een week).

 

Vooronderzoek

Voordat u de JAK-remmer krijgt, dient er onderzocht te zijn of u tuberculose of hepatitis heeft of hiervan drager bent. Dit wordt gedaan door bloedonderzoek. Ook wordt nagegaan of er recent een longfoto gemaakt is.

 

Welke soorten JAK-remmers zijn er?

• Baracitinib (Olumiant)
• Filgotinib (Jyseleca)
• Tofacitinib (Xeljanz)
• Upadacitinib (Rinvoq)

 

De reumatoloog heeft met u besproken welk medicijn geschikt is bij uw reumatologische ziekte.

 

Voor wie is een JAK-remmer geschikt?

Een JAK-remmer kan gegeven worden aan patiënten met ontstoken gewrichten veroorzaakt dooreen reumatische ziekte, waarbij andere reuma-remmende medicijnen niet of onvoldoende helpen. De JAK-remmer kan gecombineerd worden met Methotrexaat. Wanneer Methotrexaat niet verdragen wordt, kan het ook zonder.

Voordat u met deze medicijnen start, moet vastgesteld zijn dat u geen sluimerende infectie heeft. U wordt daarop onderzocht.

 

Hoe gebruikt u dit medicijn?

JAK-remmers zijn tabletten. De reumatoloog spreekt met u de exacte dosering af.

Het maakt niet uit of u de tabletten inneemt met of zonder voedsel.

 

Baracitinib (Olumiant)	Dosering = 1x per dag 4mg
Filgotinib (Jyseleca)	Dosering = 1x per dag 200 mg
Tofacitinib (Xeljanz)	Dosering = 2x per dag 5 mg (= totaal 10mg per dag)
Upadacitinib (Rinvoq)	Dosering = 1x per dag 15mg

 

Wat zijn de bijwerkingen?

Iedereen reageert anders op medicijnen, het is dus niet precies te zeggen welke bijwerkingen u kunt verwachten. Bijwerkingen die kunnen optreden, zijn:

• Verhoogde kans op infecties van de (bovenste) luchtwegen of urinewegen
• Gordelroos

• Koortslip
• Misselijkheid, buikpijn
• Afwijkende bloedwaarden:

• verhoogd cholesterolgehalte (dit kan goed worden behandeld met cholesterolverlagers)
  • stijging van de leverenzymen
  • veranderingen in het aantal bloedplaatjes (stijging) en witte bloedcellen (daling)
• Soms acne

• Soms gewichtstoename

 

Wanneer mag u de JAK-remmer NIET gebruiken?

Wanneer u een infectie heeft, mag u de JAK-remmer niet gebruiken.  Uw afweersysteem wordt door dit middel onderdrukt, waardoor klachten worden gemaskeerd en het genezingsproces trager verloopt. De behandeling moet tijdelijk worden gestopt, totdat de infectie helemaal genezen is. Daarna pas mag u weer herstarten. Een infectie kan op de huid of in het lichaam aanwezig zijn. Hierbij kunt u denken aan de volgende voorbeelden:

 

Een lokale infectie op het lichaam:

• Geïnfecteerde wondjes
• Open been (ulcus cruris)
• Gordelroos
• Steenpuist
• Koortslip
• Ingegroeide en ontstoken teennagel

 

Een infectie in het lichaam:

• Koorts

• (Buik)griep
• Hoesten, bronchitis, longontsteking
• Keelpijn, verkoudheid
• Voorhoofdsholteontsteking

• Blaasontsteking

 

Bij een lichte verkoudheid mag u de JAK-remmer wel gebruiken.

 

Vragenlijst infectie

1.   Heeft u koorts?	JA/NEE
2.   Heeft u keelpijn?	JA/NEE
3.   Heeft u klachten van diarree?	JA/NEE
4.   Heeft u huidinfecties zoals steenpuisten of wonden?	JA/NEE
5.   Heeft u benauwdheidsklachten of moet u vaak hoesten?	JA/NEE
6.   Heeft u pijn bij het plassen?	JA/NEE
7.   Bent u op dit moment erg verkouden?	JA/NEE
8.   Heeft u onlangs antibiotica gebruikt?	JA/NEE
9.   Bestaat de kans dat u binnenkort wordt opgenomen voor een operatie?	JA/NEE

 

Heeft u één of meer van bovenstaande vragen met “JA” beantwoord? Gebruik dan de JAK-remmer NIET. Neem contact op met de reumaverpleegkundige via tel.nr 0341 – 46 37 99. Twijfelt u of heeft u vragen? Bel dan ook om te overleggen.

Waarschuwingen

• U mag JAK-remmers niet gebruiken in combinatie met biologicals.
• U mag Baricitinib niet gebruiken in combinatie met Leflunomide (Arava)
• Heeft u tekenen van een trombose, bijvoorbeeld een dik, warm, pijnlijk been met een glanzende huid? Neem dan contact op met uw huisarts, stop met de tabletten en overleg met uw reumatoloog of reumaverpleegkundige.

• Bespreek alle klachten waarvan u denkt dat ze met dit medicijn te maken hebben, met de reumatoloog of reumaverpleegkundige.

 

Wat u nog meer moet weten

Waar haalt u de JAK-remmer op?

De medicatie wordt geleverd door de poli apotheek van het St Jansdal. Alleen hier kunt u de medicatie ophalen. U kunt de medicatie niet ophalen bij uw eigen apotheek.

 

Operatie

Wordt u geopereerd? Dan moet de JAK-remmer mogelijk vóór de operatie gestopt worden. Na de operatie kunt u weer herstarten als de wond volledig genezen is. Overleg hierover met uw reumaverpleegkundige.

 

 

Reizen

Als u op reis gaat, is het verstandig een medicijnpaspoort bij u te hebben. Daarin staat uw actuele medicatiegebruik beschreven. U kunt dit ophalen bij uw apotheek.

 

Vaccinatie

Een vaccinatie met een levend verzwakt vaccin, zoals bof, mazelen, rode hond (BMR), gele koorts, polio of BCG (tegen tuberculose) is niet veilig tijdens de behandeling met JAK-remmers. Tijdens de behandeling met JAK-remmers mag u hiervoor niet gevaccineerd worden! 

Bent u van plan om in de toekomst verre reizen te gaan maken? Informeer bij de GGD naar hun advies, vóórdat u met JAK-remmers gaat beginnen. Overleg hierover met uw reumatoloog.

 

De griepvaccinatie wordt wel geadviseerd.

 

Zwangerschap

U mag JAK-remmers niet gebruiken tijdens de zwangerschap. Tijdens het gebruik van JAK-remmers moet u zorgen voor een goede anticonceptie. Heeft u een zwangerschapswens? Bespreek dat met uw reumatoloog of reumaverpleegkundige. Wanneer u gaat stoppen met de JAK-remmer, moet u de anticonceptie nog een tijdje blijven doorgebruiken; tenminste 1 week (Baracitinib, Filgotinib) of tenminste 4 weken (Tofacitinib, Upadacitinib) na de laatste gift.

 

Tijdens het gebruik van JAK-remmers mag u geen borstvoeding geven.

 

Heeft u nog vragen?

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek reumatologie via telefoonnummer: 0341 – 46 37 99.

 

Niet acute vragen mag u stellen via de e-mail of via Mijn St Jansdal. We streven er naar u binnen drie werkdagen een antwoord te geven.

Poli.reumatologie@stjansdal.nl