Inleiding
Het ijzergehalte in uw bloed is te laag. We noemen dit ook wel een te laag hemoglobinegehalte (Hb). In deze folder geven wij een aantal tips: hoe u er mee om kunt gaan en wat u er aan kunt doen.
Wat doet ijzer in het lichaam?
IJzer is een bestanddeel van het bloed. Het zit in de kleurstof van de rode bloedlichaampjes, het hemoglobine. Dit hemoglobine neemt de zuurstof op in de longen en vervoert die naar alle cellen in het lichaam. Bij een laag ijzergehalte gaat er dus niet voldoende zuurstof naar de cellen. Men noemt dit bloedarmoede. U kunt zich hierdoor moe en slap voelen en er bleek uitzien.
Hoe ontstaat een laag ijzergehalte?
Een tekort aan ijzer kan ontstaan door bloedverlies tijdens de bevalling. Ook is de behoefte aan ijzer hoger als u borstvoeding geeft. Soms is een laag ijzergehalte al aanwezig voor de bevalling en heeft het te maken met een onderliggende ziekte.
Medicijnen bij een laag ijzergehalte
Meestal schrijft uw behandelend specialist of verloskundige ijzerpreparaten voor.
U kunt ijzerpreparaten het beste innemen op een nuchtere maag. Dit is een half uur voor of een uur na het eten. Combineer in elk geval niet met melk of melkproducten. Zo komt het ijzer het best in het bloed. Het beste neemt u het in met een vitamine-C rijke drank zoals sinaasappelsap. U kunt van deze medicijnen harde ontlasting krijgen. Daarom kunt u er het beste mee starten, nadat u spontaan ontlasting heeft gehad na de bevalling.
De invloed van gezonde voeding
Een gezonde voeding, rijk aan ijzer, helpt mee het tekort aan ijzer te verminderen. Al blijkt in de praktijk dat een ijzertekort moeilijk op te heffen is met alleen ijzerrijke voeding.
Uw lichaam neemt niet al het ijzer dat in de voeding zit op. Vitamine C bevordert de ijzeropname in het lichaam. Dit zit in vers fruit, groente, aardappelen, sinaasappelsap en grapefruitsap. Het is aan te raden om tenminste een van deze voedingsmiddelen bij elke maaltijd te gebruiken. Uw lichaam neemt ijzer uit dierlijke voedingsmiddelen beter op dan ijzer uit plantaardige voedingsmiddelen.
Sommige voedingmiddelen belemmeren de opname van ijzer: bijvoorbeeld thee, rode wijn, druiven en in mindere mate melkproducten.
Niet alle voedingsmiddelen bevatten evenveel ijzer. Varieer daarom goed in uw voeding. Een aantal producten willen we er uitlichten omdat die extra belangrijk zijn voor de dagelijks benodigde hoeveelheid ijzer. Dit zijn vlees, vis,ei, graanproducten,aardappelen, groente, fruit en noten.
Vlees(waren), kip,vis en ei
Alle vleessoorten bevatten veel ijzer. Rundvlees levert over het algemeen wat meer ijzer dan varkensvlees en kip. Orgaanvlees, zoals lever en nier, bevat veel ijzer, maar vanwege het hoge gehalte aan cholesterol, vitamine A en verontreinigingen in orgaanvlees is het beter dit niet vaker dan eenmaal per 14 dagen te gebruiken. Vis en eieren bevatten ongeveer evenveel ijzer als varkensvlees en kip.
Brood en andere graanproducten
Alle soorten brood en graanproducten bevatten ijzer. Het meeste ijzer bevatten: volkorenbrood, roggebrood, volkerencrackers en knäckebröd, muesli, zilvervliesrijst en volkorenmacaroni of spaghetti, (volkoren) ontbijtkoek, biscuits zoals Evergreen en Switch.
Aardappelen
Aardappelen leveren een belangrijke bijdrage in de benodigde hoeveelheid ijzer.
Peulvruchten
Alle soorten peulvruchten zoals bruine en witte bonen, linzen, kapucijners en groene erwten zijn rijk aan ijzer.
Groente en fruit
Alle soorten groente en fruit bevatten wat ijzer, neem er daarom dagelijks een ruime portie van. Groene bladgroente zoals bijvoorbeeld spinazie, broccoli, sperciebonen en rucola bevatten veel ijzer.
Noten en zaden
Amandelen, cashewnoten, hazelnoten, pinda’s, pistachenootjes, walnoten, paranoten en zonnebloempitten zijn rijk aan ijzer.
Diversen
(Appel)stroop bevat ijzer. Roosvicee Ferro is een vruchtenlimonadesiroop waaraan extra ijzer is toegevoegd.
Bronvermelding
De tekst uit deze folder is gebaseerd op informatie van diverse websites, o.a. Voedingscentrum.nl (zoekterm binnen de site: “ijzer”)
De tekst is waar nodig aangepast op de situatie van zwangeren en kraamvrouwen in het St Jansdal. De tekst is geschreven door de Voorlichtings-Coördinatoren van het Moeder&Kind Centrum.