Wat is een ERCP?

De afkorting ERCP staat voor ‘endoscopische retrograde cholangio- en pancrea-ticografie’. In gewoon Nederlands betekent dit: kijkonderzoek van de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier. Bij een ERCP kijkt men met een endoscoop (een dunne flexibele slang met aan het uiteinde een camera) in de twaalfvingerige darm. Daar komen de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier in de darm uit. Via de endoscoop brengt de arts een dun slangetje (katheter) in de opening van de galwegen. Door contrastvloeistof te spuiten, worden de galwegen op een röntgenbeeld zichtbaar en worden er foto’s gemaakt. Bovendien kunnen tijdens deze procedure ingrepen worden uitgevoerd. Denkt u hierbij aan het insnijden van de opening van de galwegen, het verwijderen van galstenen uit de galwegen of het plaatsen van een buisje in een vernauwing of afsluiting. Ook kan de arts weefsel afnemen voor onderzoek.

Waarom een ERCP?

Met een ERCP kan men informatie verkrijgen over de galwegen en afvoergang van de alvleesklier.

Voorbereiding

Eten en drinken

• Tot 6 uur voor het onderzoek mag u een licht ontbijt eten. Bijvoorbeeld 2 beschuiten, 2 crackers of 1 boterham. 

• Tot 2 uur voor het onderzoek mag u alleen heldere dranken drinken. Dit kan koffie zonder melk, thee, water of appelsap zijn. 
• Daarna mag u niets meer drinken tot het onderzoek. 
• Als u medicijnen gebruikt, mag u die innemen met een klein beetje water. 

Voorbeeld:
Heeft u om 11.00 uur het onderzoek? Dan mag u vanaf 5.00 uur niets meer eten. Vanaf 9.00 uur mag u niets meer drinken.

Kortdurende opname

Om een ERCP te kunnen doen, wordt u kortdurend in het ziekenhuis opgenomen. In ieder geval brengt u de nacht na het onderzoek in het ziekenhuis door.

Wat neemt u mee naar het ziekenhuis?

• Een geldig legitimatiebewijs (identiteitskaart, rijbewijs, paspoort).
• Een lijstje met de medicijnen die u gebruikt.
• De medicijnen die u gebruikt.
• Uw gebittenbakje.

Aandachtspunten

• Sieraden en andere kostbaarheden kunt u beter thuislaten.
• Meldt een (mogelijke) zwangerschap aan de behandelend arts.
• Pufjes voor de luchtwegen kunt u blijven gebruiken.
• Indien u diabetes heeft, neemt u dan voor het onderzoek contact op met de arts die uw diabetesmedicatie heeft voorgeschreven of met de diabetesverpleegkundige. Zij spreken met u af hoe u deze medicatie moet innemen ter voorbereiding op dit onderzoek. Neemt u tijdens de opname wel uw diabetesmedicatie mee. Meer hierover leest u in de folder: Diabetes mellitus en nuchter voor onderzoek (uitgezonderd coloscopie) instructie bloedsuikerverlagende medicatie.

Bloedverdunners

Soms dienen bloedverdunners een aantal dagen voor het onderzoek gestaakt te worden. Dit moet echter altijd gebeuren in overleg met een arts. Neemt u daarom contact op met de arts die het onderzoek aanvraagt.

Globale richtlijn

Niet stoppen: Trombocytenaggregatieremmer zoals: 
Acetylsalicylzuur, Carbasalaatcalcium (Ascal), Dipyridamol (Persantin), Clopidogrel (Plavix), Prasugrel (Efient) en Ticargrelor (Brilique)

Overleg Trombosedienst: Acenocoumarol (Sintrom) of Fenprocoumon (Marcoumar)

Overleg arts: DOAC (Direct werkende orale Anti Coagulantia) zoals:
Rivaroxoban (Xarelto), Dabigatran (Pradaxa), Apixaban (Eliquis), Edoxaban (Lixiana)

Zonodig geeft de arts die het onderzoek verricht u na het onderzoek aanvullend advies over het herstarten van de medicatie, mede afhankelijk van de uitkomsten van de ERCP.

Onderzoek

Wie verricht het onderzoek?

Het onderzoek wordt uitgevoerd door een maag-darm-leverarts (MDL-arts). De arts wordt tijdens het onderzoek bijgestaan door twee endoscopie laboranten. De slaapmedicatie wordt verzorgd door een sedationist. De röntgenlaborant maakt de beeldopnamen.
 

Waar wordt het onderzoek gedaan?

Nadat u zich gemeld heeft bij het opnamebureau, wordt u doorverwezen naar een verpleegafdeling. Daar krijgt u een bed toegewezen. U krijgt een OK jasje aan, er wordt een infuus aangebracht en u krijgt een Diclofenac zetpil toegediend. Vlak voor het onderzoek wordt u naar de röntgenafdeling gebracht waar het onderzoek plaatsvindt. Na het onderzoek wordt u naar de uitslaapkamer gebracht.
 

Hoe verloopt het onderzoek?

In de onderzoekkamer maakt u kennis met de zorgverleners die het onderzoek bij u zullen uitvoeren. Zij zullen u uitleggen wat er gaat gebeuren. U krijgt een bijtring in uw mond om uw gebit en de endoscoop te beschermen. Losse gebitsdelen moeten worden uitgedaan.
Via het infuus wordt de medicatie voor het slaapmiddel toegediend. Dit werkt binnen enkele minuten. Tijdens het onderzoek ligt u op uw buik. De mdl-arts brengt de endoscoop via de mond naar binnen en gaat vervolgens via de slokdarm, de maag en de dunne darm naar de opening van de galwegen. Via de endoscoop brengt de arts een katheter in de opening van de galwegen. Door contrastvloeistof in de katheter te spuiten, worden de galwegen op een röntgenbeeld zichtbaar en worden er röntgenopnamen gemaakt. Eventuele kleine ingrepen worden uitgevoerd. Het onderzoek zelf duurt 30-60 minuten.
 

Na het onderzoek

Na het onderzoek gaat u naar de uitslaapkamer. Uw keel kan wat gevoelig zijn en u kunt wat milde buikklachten hebben, maar dit verdwijnt binnen enkele uren. Regelmatig meten verpleegkundigen uw bloeddruk en controleren zij het zuurstofgehalte in uw bloed.
Krijgt u na de ERCP klachten, zoals meer buikpijn, braken, koorts (koude rillingen), zwarte ontlasting, pijn op de borst waarschuw dan direct de verpleging. Indien u thuis bent neemt u dan contact op met het ziekenhuis of uw behandelend arts.
Uw behandelend arts, dat is dus niet in alle gevalle de arts die de ERCP heeft uitgevoerd, zal uiteraard na afloop de bevindingen en verdere consequenties met u bespreken.

Mogelijke complicaties

Een ERCP is over het algemeen een veilig onderzoek. Toch kan soms een complicatie optreden. Dit kunnen zijn:

• Een longontsteking door verslikken.
• Door het inspuiten van contrastmiddel kan de alvleesklier ontstoken raken.
• Een infectie van de galwegen en/of bloedvergiftiging.
• (Na)bloeding
• Een gaatje in de slokdarm, maag of dunne darmwand (perforatie).
• Overdracht van een infectie via de ERCP-scoop. Er is een zeer kleine kans dat zich een infectie voordoet na een ERCP. Deze infectie wordt overgedragen door de ERCP-endoscoop zelf, ondanks dat deze zorgvuldig en volgens handleiding van de fabrikant gereinigd en gedesinfecteerd is. Deze overdracht van infecties geldt niet voor onderzoeken met gastro- en coloscopen, maar alleen voor onderzoeken met een ERCP-scoop. Wij hebben in ons ziekenhuis vanzelfsprekend maatregelen genomen om de kans op een overdracht zo klein mogelijk te maken. De kans op het krijgen van een infectie is uiterst klein maar wij vinden het toch belangrijk dat u voorafgaand aan het onderzoek hiervan op de hoogte wordt gesteld. Bespreek de voordelen en risico’s van het onderzoek met uw behandeld arts. In de meeste gevallen is de gezondheidswinst die een ERCP voor u oplevert veel groter dan het kleine risico op een infectie.

Contact

U kunt ons bereiken op de volgende telefoonnummers:

• Planning Endoscopie: 0341 - 46 35 38 (vragen over de planning en voorbereiding, maandag t/m vrijdag van 8.30 uur tot 16.30 uur)
• Poli MDL: 0341 - 46 38 99 - keuze 2 (medisch inhoudelijke vragen, maandag t/m vrijdag van 8.30 tot 16.30 uur)

Heeft u na uw bezoek aan het ziekenhuis vragen? 
De eerste vijf dagen na het bezoek kunt u contact met ons opnemen via het algemene nummer van het ziekenhuis: 0341 - 46 39 11. De receptioniste zal u doorverbinden met de afdeling waar u uw vraag kunt stellen. Is het langer dan vijf dagen geleden? Neem dan contact op met uw eigen huisarts of buiten kantoortijden met de huisartsenpost. Zie voor contactgegevens de website van ziekenhuis St Jansdal.