Een delier is een verwardheid die er opeens is. In deze folder staat informatie over wat dit betekent. Ook staat uitgelegd wat u als familie kunt doen.

Wat is de oorzaak van een delier?

De hersenen kunnen uit evenwicht raken. Hierdoor ontstaat verwardheid. Een delier gaat vaak samen met angst of wantrouwen. Het is helaas bijna niet te voorkomen.

Oorzaken kunnen zijn:

• Ernstige ziekte
• Medicijnen
• Leeftijd 
• Verzwakking

Bent u ouder dan 65 jaar? Dan hebt u een verhoogd risico op een delier.

In de laatste levensfase komt een delier vaak voor.

Hoe lang duurt een delier?

De situatie kan van uur tot uur wisselen. Het ene moment lijkt het alsof het delier voorbij is. Het andere moment is het er weer. Een delier gaat meestal over. Het kan een paar uur, een paar dagen of weken duren. Een delier kan een vervelende ervaring zijn. Voor u maar ook voor de patiënt.

Verschijnselen

Een delier ziet er bij iedereen anders uit. Veel voorkomende verschijnselen zijn:

• Tijd, plaats en persoon door elkaar halen.
• Minder helder van geest zijn.
• Met veel afwisseling wakker en suf zijn.
• Agressiviteit
• Achterdocht
• Heel erg rustig zijn.
• Onrustig zijn. Bijvoorbeeld onrustige bewegingen maken.
• Het horen of zien van dingen die er niet zijn. Bijvoorbeeld beestjes of stemmen.
• Overdag veel slapen en 's nachts wakker zijn.

Terminaal delier 

In de laatste levensfase gaat het steeds slechter met de patiënt. Een delier kan iets zeggen over de ernst van de ziekte. We noemen een delier in de laatste levensfase een ‘terminaal delier’. Het kan dan door verschillende oorzaken ontstaan.

Hoe kan de behandeling eruit zien? 

De oorzaken van het delier zijn vaak niet allemaal te behandelen. Zeker niet als iemand nog maar kort leeft. Het lukt niet altijd om de verwardheid helemaal te laten verdwijnen. We zorgen ervoor dat de patiënt het zo prettig mogelijk heeft. Medicijnen tegen angst en onrust helpen niet voldoende. Alleen het geven van slaapmedicijnen helpt. De patiënt wordt dan diep in slaap gebracht.

Wat kunt u doen? 

U kunt uw familie of bekende steunen. Probeer het contact met hem of haar te verbeteren. 

De volgende tips kunnen hierbij helpen:

• Tips voor het omgaan met de patiënt:

  • Vertel wie u bent en waarom u komt. Herhaal dit als het nodig is.
  • Spreek rustig.
  • Ga op ooghoogte zitten.
  • Ga zoveel mogelijk aan één kant van het bed zitten.
  • Stel makkelijke vragen.
  • Leidt de patiënt af als hij wartaal spreekt. Praat niet mee met de wartaal.
  • Vertel wanneer u komt en weggaat. Schrijf dit op. Doe dit bij elk bezoek.
  • U hoeft niet steeds te praten. Het is vaak al fijn dat u er gewoon bent.
• Neem bekende voorwerpen mee. Bijvoorbeeld foto’s, een sprei of eigen muziek.
• Neem bril en gehoorapparaat mee.
• Blijf bij grote onrust slapen. Stem dit af met de verpleegkundige.
• Kom niet met meer dan twee bezoekers tegelijk. Verdeel het bezoek over de hele dag. Overleg dit met de verpleegkundige.
• Help met het eten en drinken als dit slecht gaat. Neem wat lekkers mee. Overleg dit met de verpleegkundige.

• Zorg voor een normaal dagprogramma. Denk bijvoorbeeld aan:

  • Op vaste tijden eten en drinken.
  • Wakker worden en rust momenten, als dat nog mogelijk is.
  • Houdt de gordijnen overdag (voor een deel) open. Uw familie beseft zo dat het dag is.  

Meer informatie en vragen 

Zorg daarnaast ook goed voor uzelf. Neem voldoende rust. Zo kunt u de zorg voor uw familie blijven volhouden. Vraag andere familieleden en/of vrienden om hulp.

Heeft u advies nodig om uw familie goed te steunen? Voelt zich machteloos en/of heeft u vragen over deze onverwachte verwardheid? Blijf daar dan niet mee rondlopen! U kunt uw vragen altijd stellen aan de afdelingsverpleegkundige.