Deze folder geeft u informatie over brandwonden en de behandeling daarvan.  

Wat is een brandwond? 

Een brandwond is een wond die wordt veroorzaakt door warmte, een chemische stof of elektriciteit. Hoe erg de brandwond is, is afhankelijk van onder andere de grootte, diepte en plaats van de brandwond.       

Oorzaken van een brandwond 

• Zon 
• Hete vloeistof (bijvoorbeeld heet water, frituurvet) 
• Heet voorwerp (zoals een kachel) 
• Vuur/ (steek) vlam 
• Elektriciteit 

• Chemische stof 

Soorten brandwonden 

Brandwonden worden verdeeld in groepen om te bepalen hoe ernstig de verbranding is. 

Eerstegraads brandwond 

De huid is rood, droog, pijnlijk en soms wat gezwollen maar nog niet stuk. Denk bijvoorbeeld aan een in de zon verbrande huid. 

Genezing: binnen vijf tot zeven dagen zonder littekens. 

Oppervlakkige tweedegraads brandwond 

De huid is rood, nat en pijnlijk. Er ontstaan blaren. 

Genezing: binnen twee tot drie weken, weinig tot geen littekens. 

Diepe tweedegraads brandwond 

De wond is rood/ wit, nat en zeer pijnlijk. Er kunnen blaren ontstaan maar vaak zijn er open wonden aanwezig. 

Genezing: meestal tussen de drie tot zes weken met een risico op verdikte littekens en vervorming van één of meer gewrichten waardoor normaal bewegen moeilijk is. Een operatie is meestal de beste oplossing. 

Derdegraads brandwond 

De wond is wit of zwart, droog en leerachtig. Vrijwel geen pijn omdat hierbij de zenuwen in de huid zijn beschadigd. Deze brandwonden komen meestal voor in combinatie met tweede en eerste graads brandwonden.

Genezing: een operatie is noodzakelijk, behalve voor kleine wonden. 

Gevolgen 

Bij verbranding verliest de huid een deel van haar belangrijke functies. De gevolgen daarvan zijn: 

• Warmteverlies: het lichaam verliest veel warmte omdat de huid de temperatuur niet kan vasthouden. 
• Vochtverlies: de huid kan het vocht niet tegenhouden. 

• Infectiegevaar: waar de huid stuk is, kan door bacteriën een ontsteking ontstaan.  

Behandeling 

Als u een brandwond heeft, komt u als eerste terecht op de spoedeisend hulp. Zij verlenen de eerste zorg en bepalen hoe ernstig de brandwonden zijn. Bij ernstige brandwonden wordt u doorgestuurd naar één van onze drie brandwondencentra in Nederland.

Mag u gelijk weer naar huis toe? Dan krijgt u een controle afspraak bij het wond expertise centrum (wondpoli). De wondconsulent zal dan samen met u kijken wat de beste behandeling is. Als het nodig is moet er thuiszorg worden geregeld. Op de wondpoli krijgt u recepten mee voor alle verbandmaterialen.  

Pijn 

Bij alle soorten brandenwonden kunt u paracetamol innemen tegen de pijn. Het advies is om vier keer op een dag twee tabletten van 500 milligram in te nemen. Is dit niet voldoende? Neem dan contact op met de poli chirurgie     

Voeding en vocht 

Via een brandwond verliest uw lichaam vocht. Het is belangrijk om anderhalf tot twee liter vocht op een dag te drinken. Om wondgenezing te stimuleren heeft uw lichaam behoefte aan goede voeding. Eet daarom gevarieerd. Heeft u minder eetlust of eet u weinig? Bespreek dit dan met uw arts of met uw wondconsulent. Als het nodig is kan er een diëtist worden ingeschakeld. 

Heeft u moeite om drie keer op een dag een volwaardige maaltijd te eten? Probeer dan verspreid over de dag meerdere porties te eten. 

Oedeemvorming (vochtophoping) 

Bij brandwonden ontstaat vaak vocht onder de huid (oedeem). Dit ontstaat maximaal tussen de 12 en 24 uur na verbranding. Na 48-72 uur zal het vocht geleidelijk weer afnemen. 

Bewegen 

Zit de brandwond op of in de buurt van een gewricht? Dan moet u dit gewricht zo snel mogelijk weer bewegen. Beweging voorkomt dat de gewrichten stijf worden.

Nazorg 

Brandwonden die genezen na een operatie leveren blijvende littekens op.   

• Smeer littekens het eerste jaar in met een vette crème/ litteken-crème om deze soepel te houden. 
• Als het nodig is, kunt u bij een huidtherapeut in uw buurt terecht voor littekenmassage. 
• Zitten de littekens in de buurt van gewrichten? Dan kunt u problemen krijgen met bewegen. Laat dit altijd weten aan uw arts! Het kan nodig zijn om opnieuw een operatie uit te voeren. 
• Heeft u psychische klachten bij het omgaan met uw littekens en/of het verwerken van het trauma? Vraag dan een verwijzing naar een psycholoog. 
• Vermijd het eerste jaar felle zon op het litteken of smeer de plek van het litteken goed in met een zonnebrandcrème factor 20 of hoger (liefst factor 50). 

Vragen 

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met uw behandelend arts en/ of de wond-decubitusconsulent. Zie voor onze contact gegevens:Wond Expertise Centrum | Ziekenhuis St Jansdal

Bronnen 

De Bruin, R. J. Help mee brandwonden voorkomen - Nederlandse Brandwonden Stichting. Geraadpleegd op 27 mei 2019, van https://brandwondenstichting.nl/ 

Rijnstate. (2013). Folder brandwonden. Geraadpleegd op 13 mei 2019, van https://www.rijnstate.nl/media/12528/brandwonden.pdf 

Wit-Gele Kruis Van Vlaanderen (2016) Handboek Wondzorg H9. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.