Borstverkleining

Zware of slappe borsten kunnen zowel psychisch als lichamelijk een zware last zijn. Vrouwen die een borstverkleinende operatie laten uitvoeren, doen dit meestal niet om mooie borsten te krijgen. De borsten kunnen gevoelig of zelfs pijnlijk zijn. Ook kan door het gewicht van de borsten pijn in de schouders, de rug en de hals ontstaan en snoeren behabandjes diep in de huid van de schouder.

Zware borsten zitten bovendien in de weg bij een groot aantal sporten en veel vrouwen hebben problemen bij het vinden van passende kleding. Bij wrijving en broeien van de huid onder de borsten (smetten) kan een verkleinende operatie eveneens een oplossing bieden. Daarnaast kan er ook een éénzijdige borstverkleining worden uitgevoerd, bijvoorbeeld om een betere symmetrie tussen beide borsten te verkrijgen. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 4000 borstverkleinende operaties uitgevoerd.

Mogelijkheden en verwachtingen

Natuurlijk zal er bij een borstverkleinende operatie binnen bepaalde grenzen rekening worden gehouden met de gewenste grootte. Ook de plastisch chirurg zal vanuit zijn visie en ervaring een idee hebben over de meest geschikte grootte. Dit advies komt meestal overeen met de wens van de vrouw die de operatie wil ondergaan. De plastisch chirurg kan echter geen garantie geven dat de operatie tot de gewenste grootte zal leiden. Na de operatie zijn de borsten kleiner en steviger, maar er zijn wel blijvende littekens. Hoe deze littekens eruit zien, verschilt per persoon. Ze kunnen vrij dik, rood en gevoelig worden. Dit herstelt zich meestal na verloop van maanden: de zwelling en gevoeligheid nemen dan af. De littekens worden meestal smaller en witter, maar kunnen ook breder worden. Soms zijn de borsten niet helemaal gelijk van grootte. Ook de vorm en de gevoeligheid van de tepels kan anders zijn dan vóór de operatie. Borstvoeding is in principe mogelijk na een borstverkleining, maar dit is niet zeker. Onderzoek naar knobbeltjes of andere afwijkingen blijft na een borstverkleining goed uitvoerbaar. Het verwijderde weefsel zal voor onderzoek worden opgestuurd naar de patholoog anatoom om eventuele afwijkingen in het verwijderde klierweefsel op te sporen. Mocht dit bijzonderheden opleveren, dan hoort u dat van uw plastisch chirurg. Bij een borstverkleinende operatie wordt geen correctie uitgevoerd van het overtollige weefsel dat bij sommige vrouwen doorloopt van de oksel naar de rug.
 

Voorbereiding op de operatie

Als u te zwaar bent, is het verstandig vóór een borstverkleinende operatie af te vallen om een beter resultaat te krijgen. Wanneer u dit na de operatie doet, zullen de borsten namelijk weer verslappen. Als u op het streefgewicht bent gekomen, maakt u een afspraak met de plastisch chirurg. De operatie kan dan zonder onnodige risico’s worden uitgevoerd, met een goede kans op een mooi resultaat. Wanneer u bloedverdunnende medicijnen gebruikt (bijvoorbeeld coumarine, marcoumar, sinaspril, sintrom, ascal, APC, asprobruis, kinderaspirine) moet u dit melden tijdens uw eerste gesprek met de plastisch chirurg. Hij zal u vragen om drie tot tien dagen vóór de borstverkleinende operatie met deze medicijnen te stoppen, eventueel in overleg met de trombosedienst. U krijgt hierover instructies van de plastisch chirurg. Nicotine vergroot de kans op problemen bij de wondgenezing. Daarom zal uw plastisch chirurg u dringend aanraden om minimaal zes weken vóór de operatie volledig te stoppen met roken.
Voor een borstverkleinende operatie wordt u een á twee dagen opgenomen in het ziekenhuis. Het is raadzaam om pyjama’s met een voorsluiting mee te nemen. De operatiewond kan dan gemakkelijk worden verzorgd. Vlak voor de operatie zal de chirurg op de borsten het operatiepatroon tekenen dat als leidraad dient tijdens de operatie.
 

De operatie

Een borstverkleining van beide borsten duurt gemiddeld twee uur en vindt plaats onder algehele verdoving (narcose). Er bestaan diverse operatietechnieken voor een borstverkleining. Uw plastisch chirurg zal u voor de operatie informeren over de techniek van zijn keuze.  Bij de meest gebruikte techniek wordt de borst verkleind door aan de onderkant huid, vet- en klierweefsel te verwijderen (zie Afbeelding 1).

Zo ontstaat het eerste litteken. Om een natuurlijke borstvorm te krijgen wordt een ‘figuurnaad’ aangelegd, van de tepel recht naar beneden. Dit wordt een tweede litteken. Vervolgens wordt de tepel verplaatst en soms wordt de tepelhof verkleind.

Uiteindelijk ontstaat een ankervormig litteken; zie afbeelding 2. 
Bij sommige technieken ontstaat er alleen een litteken rondom de tepelhof, eventueel in combinatie met een verticaal litteken. Het is mogelijk dat de plastisch chirurg in het wondgebied drains (dunne slangetjes) achterlaat, die zijn verbonden met twee vacuümflesjes. Via de slangetjes kan het wondvocht en soms wat bloed uit het operatiegebied worden afgevoerd.

Na de operatie

Na een borstverkleinende operatie zijn de borsten verbonden met een absorberend verband. Als er drains geplaatst zijn, zal de verpleegkundige deze na één of twee dagen verwijderen, mits er nog maar weinig productie van wondvocht is. De eerste 24 uur na de operatie hebt u wat pijn; daarna kunnen de borsten strak en gespannen aanvoelen. Dit gevoel verdwijnt geleidelijk. Een á twee dagen na de operatie mag u meestal weer douchen en een beha dragen. De voorkeur gaat uit naar een naadloze sportbeha, zonder beugels of baleinen en het liefst met een voorsluiting. De cupmaat van de beha is na de operatie kleiner geworden, maar de omvang is niet veranderd: 75E wordt dus bijvoorbeeld 75C. De beha wordt op de verpleegafdeling door een verpleegkundige aangemeten en via het ziekenhuis verstrekt.
Na één of twee dagen mag u het ziekenhuis verlaten, mits zich geen complicaties hebben voorgedaan. U krijgt dan een afspraak mee voor wondcontrole op de mammapoli en/of bij de plastisch chirurg. Tijdens dit bezoek worden hechtingen zo nodig verwijderd. Het is verstandig om voor de eerste week na thuiskomst hulp te regelen. Hoe meer rust u de operatiewond geeft, hoe mooier het litteken geneest. Na ongeveer drie weken kunt u de meeste dagelijkse werkzaamheden weer zelf verrichten en na zes weken kunt u weer voorzichtig wat gaan sporten. Massage met een crème of lotion kan de littekens sneller soepel maken. Vraag aan uw plastisch chirurg wanneer u hiermee mag beginnen. Na de operatie ontstaat een sterke spanning in de weefsels. Het duurt daarom soms wel zes tot twaalf maanden voordat de borsten hun definitieve vorm hebben. Geadviseerd wordt om de eerste zes weken na de operatie dag en nacht de stevige sportbeha te dragen.
 

Resultaten

De resultaten van een borstverkleining stemmen meestal tot tevredenheid. Er kunnen echter geen garanties worden gegeven voor een goed resultaat of voor een absolute symmetrie van de borsten. Bovendien duurt het zeker zes tot twaalf maanden voor de borsten hun definitieve vorm hebben. Het uiteindelijke resultaat kan soms wat tegenvallen door ongelijkheid van de borsten of door verminderde gevoeligheid van de tepels. Ook de littekens kunnen minder fraai worden, meestal als gevolg van het huidtype of een gestoorde wondgenezing. Littekens zijn ook gevoelig voor zonlicht zodat u zeker het eerste jaar zowel in de zon als onder de zonnebank de littekens moet bedekken. Incidenteel is een tweede operatie nodig om een optimaal resultaat te bereiken. Door pilgebruik, zwangerschap of gewichtstoename kunnen de borsten weer groter worden. De borsten kunnen ook weer verslappen, bijvoorbeeld door vermagering of zwangerschap.

Risico’s en complicaties

Een borstverkleinende operatie heeft dezelfde risico’s als elke andere operatie. Een wond kan nabloeden of er kan een infectie optreden. Ook kan de wond op één of meerdere plaatsen iets gaan wijken. In de meeste gevallen geneest dit echter weer zonder problemen. In zeldzame gevallen is de bloedcirculatie in de wondranden onvoldoende en kan een deel van het borstweefsel afsterven. De kans op deze complicaties is kleiner als er geen sprake is van overgewicht.

Na de operatie kan het gevoel in de tepels verminderd of zelfs geheel verdwenen zijn. Vaak komt het gevoel weer terug, maar niet altijd volledig. Tot enkele maanden na de operatie kunt u af en toe steken in de borst voelen. Deze pijnsteken zijn echter onschuldig en verdwijnen vanzelf met de tijd.

Tot slot zijn er de normale risico’s van een narcose. Deze risico’s zijn niet groter of kleiner dan bij een andere ingreep. De anesthesioloog bespreekt deze met u.

Vergoeding

Sinds 1991 hanteren de overheid en de ziektekostenverzekeraars een nieuwe regeling ten aanzien van plastisch chirurgische ingrepen.
Over het algemeen wordt een borstverkleinende operatie alleen vergoed wanneer u minimaal een D-cup heeft of wanneer de borsten uitgesproken ongelijk van grootte zijn. De beslissing hierover wordt door de medisch adviseur van de ziektekostenverzekeraar genomen. Het is mogelijk dat deze adviseur u oproept voor zijn spreekuur. Soms zal de operatie niet voor rekening van de ziektekostenverzekeraar kunnen plaatsvinden. U krijgt dan van de plastisch chirurg een opgave van de kosten.

Meer informatie?

Bovenstaande informatie is algemeen. Het kan zijn dat uw plastisch chirurg adviezen geeft die afwijken, maar specifiek voor uw situatie van toepassing zijn.

Hebt u na het lezen van deze informatie nog vragen of wilt u meer weten, dan zal de plastisch chirurg u tijdens zijn spreekuur graag te woord staan. Het kan handig zijn uw vragen van tevoren op papier te zetten. Ook kunt u contact opnemen met de polikliniek Chirurgie, telefoon (0341) 463777, of een bezoek brengen aan onze website.

Verantwoording

Deze brochure is samengesteld door de maatschap Plastische Chirurgie in samenwerking met de stafdienst Concerncommunicatie van de Isala klinieken. De tekst is gebaseerd op voorlichtingsmateriaal van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie.