Patiënten die op een Intensive Care zijn opgenomen, kunnen, doordat zij ernstig ziek zijn, last hebben van acute verwardheid. Een andere naam voor acute verwardheid is ‘delier’. Uw familielid of naaste heeft te maken met acuut optredende verwardheid.
In deze folder kunt u lezen wat een delier is en waar de behandeling uit bestaat.
Wat is een delier?
Een delier is een verwardheid die plotseling optreedt. Dit is een tijdelijke toestand. Deze tijdelijke toestand kan duren van enkele uren tot enkele dagen of zelfs weken.
Een delier kan zich op verschillende manieren uiten. De patiënt kan onrustig zijn en anders dan normaal reageren. Hij/zij begrijpt u niet en denkt op een andere plaats te zijn. Daarnaast ziet, hoort of ruikt hij/zij bijvoorbeeld dingen die er niet zijn (hallucinaties).
Verschijnselen:
- paniek aanval
- schrikachtig
- achterdocht
- boos
- agressief
Dit gedrag kan schommelen gedurende de dag. Overdag kan de patiënt rustig en vaak slaperig overkomen, maar zodra het donker wordt kan de onrust weer toenemen.
Uw familielid of naaste kan ook lusteloos, apathisch gedrag vertonen. Hij/zij trekt zich terug en sluit zich af voor zijn omgeving. Dit noemen we ook wel ‘stil’ delier.
De patiënt in een ‘stil’ delier kan ook dingen zien, horen of ruiken die er niet zijn. De patiënt kan hierdoor angstig zijn, maar kan dit niet uiten. Het kan zijn dat u hier niets van merkt.
Hoe ontstaat een delier?
Een delier wordt altijd veroorzaakt door één of meerdere lichamelijke factoren.
Risicofactoren zijn:
- leeftijd: mensen ouder dan 65 jaar lopen een groter risico; de lichamelijke en geestelijke reservecapaciteit en draagkracht nemen af
- het ondergaan van een grote operatie
- elke vorm van ernstig ziek zijn
- infectie, koorts
- stress of angst
- tekort aan slaap
Bescherming
Patiënten met een delier kunnen zichzelf tijdens hun verwardheid schade toebrengen, bijvoorbeeld doordat ze proberen uit bed te gaan. Dit kan schadelijk zijn voor de patiënt omdat de patiënt infuuslijnen en bewakingsapparatuur zou kunnen ontkoppelen.
Om te voorkomen dat de patiënt zichzelf schade toebrengt, maken wij soms de handen van de patiënt vast met polsbanden. Dit heet fixeren.
We fixeren de handen om te voorkomen dat de patiënt de beademingsbuis of het infuus zelf verwijdert, waardoor een levensbedreigende situatie kan ontstaan.
Het fixeren van de patiënt mag alleen met toestemming van de arts. De verpleegkundige op de afdeling Intensive Care licht de contact-persoon van de patiënt hierover in. Als het delier ’s nachts optreedt, kan het gebeuren dat de polsen van de patiënt gefixeerd zijn nog voordat dit gemeld is aan de contactpersoon. De fixatie dient alleen om de patiënt te beschermen. De IC verpleegkundige gaat regelmatig na of de fixatie nog nodig is.
De behandeling
De verpleegkundigen van de Intensive Care beoordeelt meerdere keren per dag het bewustzijn van alle patiënten. Dit doen ze met een eenvoudige test, waarbij ze het denk- en waarnemingsvermogen van de patiënten kunnen meten. Deze test bestaat uit het beantwoorden van een aantal korte vragen met ja of nee en het uitvoeren van twee korte opdrachten. Op deze manier kunnen we snel vaststellen of uw familielid of naaste een delier heeft.
We behandelen de verwardheid met medicijnen. De verschijnselen van het delier verminderen hierdoor. De patiënt kan hierdoor slaperig worden. De arts probeert zo snel mogelijk de oorzaken van het delier vast te stellen en te behandelen.
De volgende aandachtspunten kunnen helpen de verwardheid te verminderen:
-
een rustige omgeving
-
rustig en in korte zinnen spreken
-
regelmatig persoon, plaats, dag en tijdstip benoemen
-
indien van toepassing de patiënt bril en gehoorapparaat laten gebruiken
-
benadrukken van het dag- en nachtritme
-
herkenningspunten bieden: foto’s, kalender, klok
Wat kunt u doen?
- Bezoek is belangrijk, maar kan ook verwarrend en vermoeiend zijn. Probeer daarom met niet meer dan twee personen tegelijk op bezoek te komen.
- Als de patiënt dingen ziet, hoort of ruikt die er niet zijn, kunt u daar beter niet in mee gaan. Toon begrip en zeg hoe u het werkelijk ziet. Als dit geen effect heeft, laat het onderwerp dan rusten.
- Probeer geruststellend en rustig aanwezig te zijn.
- Foto’s of ander beeldmateriaal van thuis kan een geruststellende werking hebben op de patiënt en geeft herkenning.
Vragen?
Indien u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, kunt u deze altijd stellen aan de verpleegkundige van de Intensive Care.